ایوان نقاره‌خانه در صحن انقلاب یکی از باشکوه‌ترین بناهای حرم مطهر امام رضا (ع) است که با تزئینات چشم‌نواز و کاشی‌کاری‌های ظریف، زینت‌بخش این مکان مقدس است. در میان این نقوش، تصویری منحصر به فرد توجه هر زائر و بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند: نقش دو شیر.
این نقش که در ارتفاعی حدود ۲۰ متری از سطح زمین بر روی کاشی‌های هفت‌رنگ ایوان نقاره‌خانه نقش بسته، صحنه‌ای تامل‌برانگیز را به تصویر می‌کشد.
در این صحنه مردی با ریش و سیبیلی بلند، سری تراشیده و لباس سفید بر زمین افتاده و دو شیر بر او مسلط شده‌اند. یک شیر سر او را در دهان دارد و شیر دیگر کمر و پهلوی مرد را می‌درد. چشمان و دهان مرد از وحشت باز مانده است.
حکایت نقش دو شیر در ایوان ناقاره خانه صحن انقلاب
بعد از جریان اقامه نماز باران در مرو توسط امام رضا (ع) و بارانی که بلافاصله باریده شد آن هم در فصل تابستان محبوبیت امام در بین مردم چندین برابر شد و مامون تلاش کرد در مجلسی این ابهت امام را بشکند.
نقل شده است که فردی به نام حمید بن مهران در مجلسی که مأمون عمدا ترتیب داده بود، امام را به بی ادبی ،سحر و عوام فریبی متهم کرد و طلب معجزه زنده کردن شیر‌های روی پرده و خوردنش را کرد.
امام بلافاصله به نقش شیر‌های روی پرده‌ای اشاره کردند که پشت سر مأمون قرار داشت و فرمودند: این ملعون را ببلعید. بی‌درنگ، تصاویر به صورت دو شیر زنده ظاهر شدند (خلق شدند) و او را بلعیدند، به طوری که کوچکترین اثری از او هم باقی نماند و دوباره با اشاره امام، به جای خود برگشتند.
مأمون که از این صحنه به شدت ترسیده بود، گفت: الحمد لله که خداوند ما را از شر حمید بن مهران نجات داد! سپس گفت: یابن رسول الله، خلافت متعلق به جد شما رسول الله است و بعد از او شما سزاوار آن هستید. اگر می‌خواهید، من اکنون خلافت را به شما واگذار کنم.
امام فرمودند: من اگر خلافت را می‌خواستم، به تو مهلت نمی‌دادم ولی خداوند به من امر فرموده که تو را به حال خود رها کنم.
هنرمند این اثر کیست؟
نقاش این اثر که به گفته پژوهشگران قدمتی قاجاری دارد، مشخص نیست اما روایت‌ها می‌گویند، این نقش که مانند نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ای نگارگری شده، تنها کاشی تصویری حرم مطهر رضوی و یگانه نقاشی از روایت دوشیر در همه ایران است که بر روی کاشی کشیده شده است. ناگفته نماند که این نقش کتیبه‌ای دارد که نام «محمدحسن رضوان» خوشنویس معروف آستان قدس‌رضوی به سال ۱۴۱۵هجری قمری (۱۳۷۳خورشیدی) بر روی آن ثبت شده و «محمدتقی کاشی پز» هم در سال ۱۲۶۱ هجری قمری (۱۲۲۳خورشیدی) آن را بر روی سنگ کاشی ثبت کرده است.
نقش دو شیر در ایوان نقاره‌خانه حرم امام رضا (ع) نه تنها از نظر هنری اثری ارزشمند محسوب می‌شود، بلکه از نظر معنوی نیز حامل پیامی عمیق و قابل تأمل است. این نقش یادآور قدرت لایزال الهی و سرانجام ظالمان و ستمگران در روز قیامت است.