در این نوشته از دیبامگ در مورد زبان مردم اسرائیل و ریشه زبان عبری خواهید خواند.
زبان مردم اسرائیل چیست؟
جمعیت اسرائیل از نظر زبانی و تاریخی از تنوع بالایی برخوردار است. عبری زبان رسمی اسرائیل است و تقریباً یا زبان مادری مردم این کشور است یا اینکه به عنوان زبان دوم به آن تسلط دارند. شکل استاندارد زبان عبری که به عنوان عبری مدرن شناخته می‌شود، اصلی‌ترین شکل رایج آن در ارتباطات به شمار می‌رود. عربی معمولاً توسط شهروندان عرب اسرائیل به کار می‌رود که یک پنجم ساکنان این کشور را تشکیل می‌دهند.
حدود ۲۰ درصد از شهروندان اسرائیل به زبان روسی صحبت می‌کنند. بیشتر این افراد مهاجرانی هستند که از اتحاد جماهیر شوروی سابق به این کشور مهاجرت کردند. انگلیسی هم به عنوان زبان خارجی مورد استفاده بسیاری از مردم قرار می‌گیرد. بسیاری از لوگوهای رسمی و نیز تابلوهای راهنمایی به سه زبان عبری، عربی و انگلیسی هستند. در مجموع ۳۶ زبان و گویش در اسرائیل وجود دارد.
آمارهای دولتی در سال ۲۰۱۱ از افراد بالای ۲۰ سال در این کشور نشان می‌دهد که عبری زبان مادری ۴۹ درصد از آنهاست و پس از آن، عربی با ۱۸ درصد، روسی با ۱۵ درصد و همچنین ییدیش، فرانسوی و انگلیسی هر کدام با ۲ درصد جایگاه بعدی زبان مادری را برای شهروندان این کشور دارند. در این آمار ذکر شده که ۹۰ درصد از یهودیان اسرائیل و بیش از ۶۰ درصد از اعراب اسرائیل از تسلط بالایی به عبری برخوردارند. همچنین زبان مادری بسیاری از ۱۳۵ هزار یهودی ایرانی که از ایران به اسرائیل مهاجرت کردند نیز، فارسی است.
زبان عبری
زبان عِبْری یا عِبرانی (به عبری: עִבְרִית با تلفظ عیوْریت) یک زبان طبیعی از زبان‌های سامی غربی و زبان رسمی در اسرائیل است که بیش از ۹ میلیون گویشور دارد. به‌طور تاریخی، این زبان به‌عنوان زبان بنی‌اسرائیل، یهودیه و نوادگان آن‌ها در نظر گرفته می‌شود؛ هرچند که در تنخ به آن اشاره ای نشده است. کهن‌ترین نمونه‌ها از نگارش عبری به الفبای نیاعبری به سدهٔ دهم پیش از میلاد بازمی‌گردد.
عبری به شاخهٔ شمال‌غربی از زبان‌های سامی خانوادهٔ زبان‌های آفروآسیایی تعلق دارد و تنها زبان باقی‌مانده از زبان‌های کنعانی و تنها نمونهٔ واقعاً موفق احیای یک زبان مرده است. عبری همچنین در کنار آرامی که بیشتر توسط آشوری‌ها، مندائیان و برخی از یهودیان خاور نزدیک گویش می‌شود، یکی از دو زبان زنده شاخهٔ سامی شمال‌غربی است.
سخن گفتن به عبری به‌عنوان زبان روزمره، در حدود سال‌های ۲۰۰ و ۴۰۰ میلادی، در پی شورش بارکوخبا، متوقف شد. از آن پس یهودیان، به‌ویژه فرهیختگان و مهاجران آن‌ها، به آرامی و به میزانی کمتری یونانی، که زبان‌های بین‌المللی آن دوران بودند، گفتگو می‌کردند. با این حال، زبان عبری برای نماز یهودی، ادبیات دینی، تبادلات تجاری میان یهودیان و شعرهای یهودی استفاده می‌شد تا اینکه در سدهٔ ۱۹ میلادی به‌عنوان زبان گفتاری و ادبیاتی احیا شد. سپس به زبان میانجی یهودیان فلسطین تبدیل شد و در نهایت با بنیان‌گذاری اسرائیل به‌عنوان زبان رسمی این کشور پذیرفته شد. برپایهٔ اطلاعات اتنولوگ، در سال ۱۹۹۸ میلادی، زبان ۵ میلیون نفر در سراسر جهان عبری بود. پس از اسرائیل، ایالات متحدهٔ آمریکا دارای بزرگ‌ترین جمعیت گویشور عبری است و ۲۲۰٫۰۰۰ نفر در این کشور زبان مادری‌شان عبری است.
عبری نوین، تنها زبان رسمی در اسرائیل است، در حالی که عبری توراتی برای امور دینی و مطالعهٔ جوامع یهودی مورد استفاده قرار می‌گیرد. عبری سامری نیز به‌عنوان زبان دینی سامری‌ها استفاده می‌شود، درحالی که زبان محاوره‌ای آن‌ها عبری نوین و عربی است. عبری به‌عنوان زبانی خارجی، اغلب توسط یهودیان و پژوهندگان اسرائیل و یهودیت، باستان‌شناسان، متخصصان زبان‌شناسی در خاورمیانه و دین‌شناسان تاریخ مسیحت مطالعه می‌شود.
دیگران چه می‌خوانند؟تورات (۵ کتاب نخستین)، و بخش‌های زیادی از دیگر بخش‌های کتاب مقدس عبری، به زبان عبری توراتی نوشته شده‌اند، که بخش اعظم آن با لهجه‌ای نوشته شده که پژوهشگران اعتقاد دارند در حدود سدهٔ ششم پیش از میلاد، در حدود زمانی اسارات یهودیان در بابل استفاده می‌شد. به همین دلیل، یهودیان از زمان‌های بسیار دور، از زبان عبری به عنوان لِشان هَکودِش (לשון הקודש)، «زبان مقدس» یاد می‌کنند. در یکی از بخش‌های میشنا نیز از عبری به نام آشوریت یاد شده که به معنای آشوری است.
عبری در فارسی از واژه آرامی ایبرای (ibrāy) ریشه گرفته که خود از واژه ایوری (Ivri، עברי) در عبری توراتی می‌آید و یکی از نام‌های عبرانیان یا بنی‌اسرائیل (یهودیان و سامری‌ها) است. به نظر می‌رسد این نام از ریشه سامی ع-ب-ر به معنای «فراتر»، «سمت دیگر»، «آن سمت» آمده است. اصطلاح «عبری» به‌طور کلی معنی «از آن طرف [رودخانه/صحرا]» می‌دهد و یک نام خارجی برای ساکنان اسرائیل و یهودا از طرف بین‌النهرینی‌ها، فنیقی‌ها و فرااردنی‌ها است که رودهای فرات، اردن، لیتانی یا شاید شمال بیابان عربی را میان خود و آن‌ها در نظر می‌گرفتند و عبرانیان را بدین صورت «اهل آن طرف» می‌نامیدند.
منبع: ویکی پدیا