معنی شعر خرد رهنمای و خرد دلگشای فارسی پنجم [معنی، متضاد و مترادف کلمات]

شعر خرد رهنمای و خرد دلگشای از اشعار حکیم سخن، فردوسی بزرگ، است که اهمیت عقل و دانش را به ما یادآوری می کند. این شعر در کتاب فارسی پنجم دبستان صفحه ۳۲ آورده شده است. در این نوشته از دیبامگ قصد داریم معنی ابیات، معنی کلمات و مترادف و متضاد آن ها را بررسی کنیم.

معنی ابیات شعر خرد رهنمای و خرد دلگشای

به نام خداوند جان و خرد *** کزین برتر اندیشه برنگذرد

معنی: به نام آفریدگار جان و اندیشه آغاز میکنم که اندیشه ای برتر و بهتر از این (شروع هر کاری با نام خدا) از ذهن انسان نمیگذرد.

:معنی کلمات

• خرد: عقل و دانش
• کزین: که از این

خرد رهنمای و خرد دلگشای *** خرد، دست گیرد به هر دو سرای

معنی: عقل، راهنما و دلگشا و کمک کننده ی انسان در هر دو جهان است.

 

:معنی کلمات

• دلگشای: خوشایند
• سرای: خانه، کاشانه، در این جا به معنای دنیا است.

به دانش گرای و بدو شو بلند *** چو خواهی که از بد نیابی گزند

معنی: به علم و دانش روی بیاور و با آن رشد کن اگر میخواهی که از بدی ها آسیب نبینی.

:معنی کلمات

•  گزند: آسیب

 

 

ز نادان، بنالد دل سنگ و کوه *** ازیرا ندارد بَرِ کس، شکوه

معنی: دل و جان سنگ و کوه نیز از نادان می نالد زیرا در نزد هیچکس بزرگی و شکوه ندارد.

 

:معنی کلمات

• اَزیرا: زیرا، چون

• شکوه: بزرگی و عظمت

توانا بود، هر که دانا بُوَد *** ز دانش دل پیر، بُرنا بود

معنی: هرکس که دانا و عاقل باشد، توانا و قدرتمند است و از دانش و دانایی حتّی دل انسان پیر نیز جوان میماند.

 

:معنی کلمات

 

• برنا: جوان

مخالف کلمات شعر خرد رهنمای و خرد دلگشای

• دانا ≠ نادان
• برنا ≠ پیر
• توانا ≠ ناتوان
• نادان ≠ دانا
• برنا ≠ پیر

مترادف کلمات خرد رهنمای و خرد دلگشای

• اندیشه= اندیشیدن، اندیشمند
• خرد =  خورد ، خرید
• جان = جانانه ، جوان
• شکوه=  پرشکوه، شکوهمند
• توان= توانایی، توانمند.
• رهنما= راهنمایی
• دانش= دانشمند، دانشگاه