در برخی مواقع، افراد به دلایل مختلف ممکن است تمایل به تغییر نام خود داشته باشند. این تغییر ممکن است به دلایل شخصی، فرهنگی، اجتماعی یا حتی حقوقی صورت گیرد. در ایران، تغییر نام تحت نظارت و قوانین خاصی قرار دارد که از طریق سازمان ثبت احوال انجام می‌شود. این قوانین شرایطی خاص را برای انتخاب اسامی مجاز و محدودیت‌هایی برای تغییرات نام در نظر می‌گیرد.
در این بخش از دیبامگ، شرایط تغییر نام براساس قوانین ثبت احوال را به همراه معرفی لیست اسامی مجاز برای تغییر نام را برای شما توضیح خواهیم داد.
لیست اسامی مجاز برای تغییر نام
بموجب ماده ۲۰ قانون ثبت احوال و تبصره های آن انتخاب نامهای زیر ممنوع و دارندگان آنها می توانند با رعایت مقررات مربوطه نسبت به تغییر آن اقدام نمایند.
- نامهائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می گردد .مانند : ” عبدالات ، عبدالعزی “
(لات و عزی نام دو بت در مکه معظمه دوران قبل از اسلام است)
- اسامی مرکبی که عرفا” یک نام محسوب نمی شوند (اسامی مرکب ناموزون)
مانند : ” سعید بهزاد ، شهره فاطمه ، حسین معروف به کامبیز و ….”
- عناوین – اعم از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیبی از اسم و عنوان مانند : ” سروان ، سرتیپ ، دکتر ، شهردار و یا سروان محمد و و شهردار علی “
- القاب – اعم از ساده و مرکب . مانند : ” ملک الدوله ، خان ، یا شوکت الملک ، حاجیه سلطان و سلطانعلی”
- اسامی زننده و مستهجن – زننده و مستهجن آندسته از نامهائی است که بر حسب زمان، مکان یا مورد بدلایل و جهات زیر برای دارنده آن زننده و مستهجن باشد و مراتب به تأیید شورایعالی برسد.
- نامهائی که معرف صفات مذموم و مغایر با ارزشهای والای انسانی است.
مانند : گرگ ، قوچی و ….”
- نامهائیکه با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد .
مانند ” لات ، خونریز ، چنگیز و … “
- نامهائیکه موجبات اشاعه و ترویج فرهنگ بیگانه گردد .
مانند : ” وانوشکا ، ژاکاردو ، شاهدوست و …. “
- نامهائیکه موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد .
مانند : ” صد تومانی ، گت آقا ، کنیز ، گدا و … “
- اسامی نامتناسب با جنس .
مانند : ” ماشاءاله برای اناث و یا انتخاب نام اشرف و یا اکرم برای افراد ذکور”
- حذف کلمات زائد و غیر ضروری در نام اشخاص .
مانند : ” قلی ، غلام ، گرگ ، ذولف و قوچ “
- تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که بدلیل عدم آشنائی مامور با لهجه ها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از تلفظ اظهار کننده پیش آمده .
مانند : ” زهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه و یا … “
- هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده .
- هم نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده .
- تغییر نامها از صورت عربی به شکل فارسی از قبیل رحمن به رحمان ، اسمعیل به اسماعیل ، اسحق به اسحاق و …
- تغییر نام کسانیکه با تأیید مراجع ذیصلاح به دین مبین اسلام مشرف می شوند .
- تغییر نام کسانیکه نام آنها اسامی ایام هفته باشد مثل جمعه، دوشنبه.
- تغییر نام کسانیکه تغییر جنسیت داده و دادگاه صالحه حکم به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان صادر نموده است.
- حذف نام ماههای قمری از اسامی مرکب مانند محرمعلی – علی صفر و غیره.
- نام های منسوب به خدا: پیشوند ” عبد ” خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است و در سایر موارد متقاضی می تواند تقاضای حذف آنرا بنماید.
بیشتر بخوانید: لیست اسامی ممنوعه ثبت احوال + اسامی رد شده در ثبت احوال
اسامی پسرانه پیشنهادی ثبت احوال برای تغییر نام
مثلا برای پسران اسامی شامل
- بیلر
- گرز
- دو ریالی
- شمشیر
- آرشیو
- آسیب
- اجباری
- اخی
- اردوخان
- اشتر
- اهریمن
- باباقلی
- بیابانی
- ملخ
- فضا
- فراری
- شفتالو
- شربت
- قطار
- قطاری
- قسمت
- قربانی
- کابوس
- گشنه
- گرگ آقا
- بره
- بشم
- بهداشت
- بوشفر
- چاه
- چراغ
- چیتر
- زنگی
- سرباز
- شوجر
- علاقه
- غم
- غارت
- فرار
- فراموش
- گوپال
- گمان
- لذت
- لشکر
- للو
- ورندل
- و یتیم
اسامی دخترانه پیشنهادی ثبت احوال برای تغییر نام
درباره دختران هم این فهرست شامل این اسامی است:
- کافی
- شکر
- زیادی
- همین بس
- گل بس
- بسی
- کفایت
- گل آقا
- آشفته
- آفت
- اجبار
- افسرده
- باجی
- بیزار
- پنبه
- تعارف
- حلوا
- خرما
- خیار
- شربتی
- شقیقه
- کفتر
- نیمکت
- قیمتی
- همیشه
- نوشابه
- ییلاق
- لوله
- لیاقت
- لبو
- لباء
- مشکی
- مشکی‌جان
- مغلوبه
- مفتول
- حاضر
- حالتاج
- حسرت
- حضرت
- حبصه
- خارا
- خابس
- پارچه
- پاکت
- پنیر
- پوپول
- پولی
- دختربس
- و آقابگم.
- خدابس
شرایط لازم برای تغییر نام کوچک در شناسنامه
۱. افراد ۱۸ سال و بالاتر
۲. افرادی که زیر ۱۸ سال دارند و دارای حکم رشد هستند
۳. پدر یا جد پدری می‌توانند با ارائه شناسنامه خود برای فرزندان زیر ۱۸ سال اقدام کنند
۴. سرپرست قانونی (قیم، امین، وصی) برای افراد صغیر و محجور، با ارائه مدارک معتبر که سمت او را تأیید کند.
مدارک لازم برای تغییر نام کوچک در شناسنامه عبارتند از:
۱. ارائه اصل شناسنامه و دو نسخه کپی آن
۲. تکمیل فرم درخواست تغییر نام (فرم شماره ۵)
۳. پرداخت هزینه مطابق با تعرفه‌های جاری
۴. ارائه نمونه تکمیل شده برگه درخواست تغییر نام توسط صاحب شناسنامه، سرپرست قانونی یا وکیل صاحب شناسنامه.
مدت زمان تغییر نام در شناسنامه چقدر است؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت که پس از ثبت درخواست تغییر نام در شناسنامه، حدود ۴۵ روز طول می‌کشد تا اداره ثبت احوال مجوز تغییر نام را صادر کند.
کدام نامها نمی‌توانند از طریق ثبت احوال تغییر کنند؟
تغییر نام‌هایی که به صفات باریتعالی و همچنین نامهای دینی، مذهبی و نامهای معصومین مربوط می‌شوند، ممنوع است.
شرایط تغییر نامهای مذهبی
معمولا بدون در نظر گرفتن اینکه درخواست تغییر نام از طریق دادگاه صورت گرفته و یا از طریق اداره ثبت احوال، در اکثر موارد با تغییر اسم های مذهبی موافقت نمی شود. در موارد بسیار کمی با این مساله موافقت خواهد شد و آن هم زمانی است که فرد قصد داشته باشد نام مذهبی خود به نام مذهبی دیگری تغییر دهد.
اسامی مذهبی، تنها قابل تغییر به اسامی مذهبی دیگر و آن هم در صورت غالب بودن فراوانی نام منتخب ثانویه است؛ لذا اسامی مانند (محمد، علی، فاطمه) که دارای بیشترین فراوانی مخاطب هستند به هیچ عنوان قابلیت تغییر ندارند، اما اسامی مانند زهرا را می توان به فاطمه که دارای فراوانی بیشتری است، تغییر داد.
اسامی غیر مذهبی، مانند آریا، نیما، به راحتی قابل تغییر به اسامی مذهبی می باشد.
تبدیل اسامی ایرانی به ایرانی، مانند آریان به نیما نیز تنها در صورت تایید اداره ثبت احوال یا دادگاه حقوقی مقدور است.
تغییر نام خانوادگی در شناسنامه با چه شرایطی امکان پذیر است؟
داشتن نام خانوادگی به دلیل ماهیت آن به عنوان سندی هویتی، الزامی و مهم می باشد. همان طور که می دانید اشخاص همان طور که در انتخاب اسم خود نقشی ندارند در انتخاب نام خانوادگی نیز هیچ گونه نقشی نداشتند. از این رو اشخاصی که نام خانوادگی مناسبی ندارند معمولا علاقه مند به تغییر آن هستند.
برخی از شرایط تایید شده از سوی مراجع قضایی برای تغییر نام خانوادگی عبارتند از:
- نام خانوادگی نامناسب که موجب شرمندگی افراد گردد.
- نام خانوادگی بیشتر از دو کلمه باشد.
- نام خانوادگی شامل نام های خارجی باشد.
- نام خانوادگی با فرهنگ و عقاید دینی مغایرت داشته باشد.
- نام خانوادگی دارای عناوین خاصی از قبیل سرلشکر باشد.
- نام خانوادگی به منطقه و یا محلی نامناسب نسبت داده شود.
- ممکن است به دلیل حکم جزایی و سوء رفتار یکی از افراد خانواده شخص تصمیم به تغییر نام خانوادگی خود بگیرد.