انواع غسل اهل سنت (غسل جناب و میت) برای زنان و مردان

در فقه اهل سنت، غسل به عنوان یک فریضه مهم و اساسی، جایگاه ویژه‌ای دارد. غسل، به معنای شستشوی کامل بدن با نیت تطهیر، انواع مختلفی دارد که هر کدام شرایط و احکام خاص خود را دارند. در این میان، غسل شرعی (غسل جنابت) و غسل میت از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. در این مطلب از دیبامگ به بررسی دقیق انواع غسل در فقه اهل سنت، با تمرکز بر روش انجام غسل شرعی و غسل میت می‌پردازد. هدف ما ارائه توضیحاتی جامع وکامل است تا مخاطبان گرامی بتوانند با احکام و آداب این فریضه به طور کامل آشنا شوند. پس با ما همراه باشید تا به بررسی جزئیات این موضوع بپردازیم.

غسل اهل سنت

در روایت دیگری از آنها آمده است: «سپس با هر دو دست، دست خود را شست و اطمینان حاصل کرد که پوستش به خوبی آب‌دار شده است و هر بار بر آن آب می‌ریخت».

میمونه رضی الله عنها نیز روایت می‌کند که گفت: «برای پیامبر آب گذاشتم تا غسل کند. او با دست راست، آب را دو یا سه بار بر دستش ریخت و شرمگاهش را شست. سپس دستش را بر زمین گذاشت و بعد از آن مضمضه و استنشاق کرد و سپس آب را بر بدنش ریخت. بعد از آن از جای خود دور شد و پاهایش را شست. میمونه گفت: من خرقه‌ای برایش آوردم تا خود را خشک کند، اما او آن را نخواست و با دست خود آب را از بدنش می‌چلاند». این روایت توسط جماعت محدثین نقل شده است.

 

نحوه انجام غسل میت اهل سنت

مرده را در مکانی خلوت شستشو می‌دهند، جایی که تنها همدست و ولی میت حضور دارند. او را بر روی سطحی بلند مانند کرسی قرار می‌دهند و با آب سرد شستشو می‌کنند، زیرا آب سرد باعث سفت و محکم شدن بدن می‌شود، مگر اینکه دلیل کثیفی نیاز به آب گرم داشته باشد. سپس با احتیاط او را بر روی سطح بلندی مانند کرسی می‌گذارند. در این مرحله، با دست چپ و به آرامی شکم او را فشار می‌دهند تا فضولات و زائدات خارج شوند. بعد از آن، او را به پشت می‌خوابانند و با پارچه‌ای یا خرقه‌ای که بر دست چپ خود بسته‌اند، ناحیه شرمگاه او را از جلو و عقب شستشو می‌دهند و سپس آن پارچه یا خرقه را دور می‌زنند.

سپس او را وضو می‌گیرند، به‌گونه‌ای که مانند وضوی یک فرد زنده باشد. بعد از آن، با استفاده از سدر و کافور یا مواد پاک‌کننده دیگر، آب را بر سر او می‌ریزند تا تمام بدنش را فرا بگیرد و سه بار سمت راست و سه بار سمت چپ او را می‌شویند. این کار ممکن است سه یا پنج بار تکرار شود، بسته به صلاحدید، و در آخر او را با کافور یا مقداری از آن شستشو می‌دهند، ابتدا از سمت راست و اندام‌های وضوی او شروع می‌کنند. همچنین، موهای زن را به دو یا سه قسمت تقسیم کرده و سپس آنها را به سمت راست یا چپ او قرار می‌دهند.

واجبات غسل از نظر اهل سنت:

بر اساس نظر اهل سنت، شش مورد موجب واجب شدن غسل می‌شود. هرگاه یکی از این موارد اتفاق بیفتد، غسل لازم است:

اول: خروج منی که به دو صورت ممکن است رخ دهد:

• در حالت بیداری
•  در حالت خواب

اگر منی در حالت بیداری خارج شود، غسل واجب است به شرطی که خروج آن با لذت و شهوت همراه باشد. اما اگر منی بدون این حالت، مثلاً به دلیل بیماری، خارج شود، غسل واجب نیست.

در مورد خروج منی در حالت خواب که به آن احتلام گفته می‌شود، غسل به طور مطلق واجب است، زیرا در خواب ممکن است فرد احساس لذت نکند و بنابراین وجود شهوت و لذت در این حالت شرط نیست. اگر کسی بیدار شود و آثار منی را مشاهده کند، غسل بر او واجب است حتی اگر چیزی از خواب به یاد نداشته باشد. اما اگر هیچ اثری از منی دیده نشود، غسل واجب نخواهد بود، حتی اگر خواب دیده باشد.

دوم: ورود آلت تناسلی مرد به فرج زن، حتی اگر فقط به اندازه سر آلت باشد، موجب واجب شدن غسل برای هر دو طرف می‌شود. این حکم به دلیل حدیث پیامبر صلی الله علیه وسلم است که می‌فرماید: «هرگاه کسی بین اعضای چهارگانه همسرش قرار گیرد و ختنه‌گاه آنها با هم تماس پیدا کند، غسل واجب می‌شود» . در روایت دیگری آمده است: «حتی اگر انزال صورت نگیرد».

سوم: برخی از علمای دین معتقدند که وقتی یک کافر به اسلام می‌پیوندد، بر او واجب است غسل کند، زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم به برخی از تازه مسلمانان دستور غسل می‌داد. اما برخی دیگر از علمای دین بر این باورند که غسل برای او مستحب است نه واجب، زیرا هیچ دلیلی مبنی بر اینکه پیامبر صلی الله علیه وسلم به همه تازه مسلمانان دستور غسل داده باشد، وجود ندارد. بنابراین، با توجه به ادله موجود، حکم به استحباب غسل برای این افراد صادر می‌شود.

چهارم: در مورد مرگ، هر مسلمان که فوت کند (به جز شهید در میدان نبرد) لازم است قبل از دفن، غسل داده شود.

پنجم: حیض و قاعدگی زنان، به این معناست که پس از پاک شدن، بر آنها واجب است که غسل کنند.

ششم: نفاس، که به خونریزی پس از زایمان اطلاق می‌شود و مدت زمان این خونریزی متفاوت است. پس از پاک شدن، لازم است غسل کنند، زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم به فاطمه بنت أبی حبیش فرمودند: «زمانی که ایام قاعدگی‌ات آغاز شد، نماز نخوان و هنگامی که این ایام به پایان رسید، غسل کن و سپس نماز بخوان».