حکم وطن زن بعد از ازدواج از نظر مراجع تقلید شیعه و علمای اهل سنت

یکی از مسائل مهم و مورد توجه در فقه اسلامی، تعیین تکلیف «وطن» افراد، به‌ویژه زنان پس از ازدواج است. این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که آثار و احکام شرعی متعددی همچون نماز و روزه بر آن مترتب می‌شود. در این راستا، دیدگاه‌های مختلفی از سوی مراجع تقلید شیعه و علمای اهل سنت مطرح شده است. برخی بر این باورند که ازدواج تأثیری بر وطن اصلی زن ندارد، در حالی که برخی دیگر معتقدند که با ازدواج و سکونت در محل زندگی همسر، وطن جدیدی برای زن ایجاد می‌شود.

این مقاله از دیبامگ با هدف بررسی و مقایسه دیدگاه‌های مختلف مراجع تقلید شیعه و علمای اهل سنت در خصوص حکم وطن زن بعد از ازدواج انجام می‌گیرد و تلاش می‌کند تا ضمن تبیین ادله و استدلال‌های هر یک از این دیدگاه‌ها، ابهامات موجود در این زمینه را برطرف سازد و تصویری روشن از این مسئله فقهی ارائه دهد.

حکم وطن زن بعد از ازدواج از نظر مراجع تقلید شیعه

حکم وطن زن شوهردار از نظر آیت الله مکارم شیرازی

زن در انتخاب وطن خود، آزادی عمل دارد. اگر زنی با شوهری ازدواج کند که وطن او با وطن خود زن متفاوت است، در صورتی که بخواهد به وطن خود بازگردد، نمی‌تواند شوهر را به این کار راضی کند و نماز او در وطن خود به پایان می‌رسد.

شوهری که از وطن اصلی خود دور نشده، اگر همسرش به همراه او به وطن او برود که وطن اصلی شوهر است اما وطن زن نیست، بدون قصد اقامت ده روزه، نماز و روزه‌اش در وطن قبلی شوهر باطل خواهد بود. اگر هدف زن تبعیت از شوهر در این زمینه باشد، تابع او خواهد بود، اما اگر قصدش این باشد که شوهرش را به محل دیگری ترغیب کند، تابع نخواهد بود.

حکم وطن زن شوهردار از نظر آیت الله تبریزی

زن در انتخاب وطن خود آزاد است، اما اگر مطمئن باشد که با همسرش زندگی می‌کند، وطن همسر نیز به عنوان وطن او شناخته می‌شود. زنی که با شوهری ازدواج می‌کند که وطنش متفاوت از وطن اوست، اگر احتمال دهد که در آینده به آنجا برمی‌گردد، اعراض او محقق نشده و نماز او در آنجا تمام و روزه‌اش صحیح است.

در مورد شوهری که از وطن اصلی خود اعراض نکرده، اگر همسرش به همراه او به وطن اصلی‌اش برود که وطن او نیست، نماز همسرش شکسته و روزه‌اش نیز صحیح نخواهد بود.

حکم وطن زن شوهردار از نظر آیت الله صافی گلپایگانی

زن در انتخاب وطن خود آزاد است، به شرطی که در زمان عقد نکاح، حق انتخاب وطن را برای خود مشخص کرده باشد. اگر زنی با شوهری ازدواج کند که وطن او با وطن شوهر متفاوت است و او حق سکونت را برای خود تعیین نکرده باشد،

در صورتی که به شهر شوهر برود، آن شهر به طور عرفی وطن او محسوب می‌شود و این امر به معنای اعراض از وطن قبلی او است.

همچنین، اگر شوهری از وطن اصلی خود اعراض نکرده باشد و همسرش به همراه او به وطن اصلی‌اش برود، در حالی که آن مکان وطن زن نبوده و بدون قصد اقامت ده روزه به آنجا رفته باشد، نماز او شکسته و روزه‌اش صحیح نخواهد بود.

حکم وطن زن شوهردار از نظر آیت الله بهجت

زن در انتخاب وطن تحت فشار و اجبار قرار دارد اگر بخواهد با شوهرش زندگی کند. زنی که با مردی ازدواج می‌کند و وطن شوهرش متفاوت از وطن خودش است، می‌تواند به وطن اصلی‌اش وفادار بماند و آن را به عنوان وطن خود حفظ کند، البته با رعایت شرایط خاص. اگر شوهری که از وطن اصلی‌اش اعراض نکرده، همسرش را به وطن خود ببرد که برای او وطن نیست و بدون قصد اقامت ده روزه به آنجا برود، نماز او قصر (شکسته) است، به شرطی که همسرش و خود او قصد زندگی کردن به مدت طولانی در آنجا نداشته باشند و همچنین قصد اقامت ده روزه را نداشته باشند.

حکم وطن زن شوهردار از نظر آیت الله فاضل لنکرانی

زن در وطن شوهر خود تابع نیست؛ بلکه اگر بخواهد در کنار شوهرش و در محل زندگی او زندگی کند، آن مکان نیز وطن او محسوب می‌شود. اما اگر او بخواهد با توافق شوهر یا حتی بدون آن در مکان دیگری به طور دائمی زندگی کند، آن محل وطن او خواهد بود.

حکم وطن زن بعد از ازدواج از نظر اهل سنت

در مذهب سنی نیز حکم مشابهی وجود دارد، اما تفاوت‌هایی در دیدگاه‌ها و تفسیرها وجود دارد. به طور کلی، در فقه اهل سنت، زن نیز تابع شوهر و محل سکونت او می‌شود، و معمولاً باید به محل زندگی شوهر رفته و همراه او در آنجا زندگی کند.

در فتوای علمای اهل سنت امده است که؛ زن موظف است در هر کجای شوهرش زندگی می‌کند برود، مگر اینکه دلیل موجهی برای امتناع خود داشته باشد یا در ضمن عقد شرط کرده باشد که وطن خود را حفظ کند مثلا به خارج از شهر یا کشور نرود.

حکم وطن زن شوهردار از نظر آیت الله سیستانی

در انتخاب وطن، اگر زن تصمیم بگیرد که با شوهرش بماند، به طور طبیعی تابع او خواهد بود. زنی که با شوهری ازدواج می‌کند که وطنش متفاوت از وطن اوست، می‌تواند به وطن اصلی خود پشت نکند و آن را به عنوان وطن خود حفظ کند. اگر شوهری که از وطن اصلی خود اعراض نکرده، همسرش را به وطن خود ببرد که برای او وطن نیست، در صورتی که قصد اقامت ده روزه نداشته باشد، نماز او شکسته و روزه‌اش صحیح نخواهد بود.