ماه مبارک رمضان، ماه عبادت و خودسازی، فرصتی است مغتنم برای ارتباط نزدیک با پروردگار و بهره مندی از فیوضات الهی. در این ماه پربرکت، هر روز با دعایی مخصوص، سفره‌ای از معارف و آموزه‌های ناب پهن می‌شود تا دل‌های مؤمنان را به نور ایمان روشن کند.
دعای روز بیست و چهارم ماه رمضان شامل آموزه‌هایی است درباره انجام کارهایی که مورد رضایت خداوند است، پناه بردن به او از آنچه در نظرش ناپسند است، و درخواست توفیق برای اطاعت از خدا و پرهیز از نافرمانی.
در این مقاله، قصد داریم با ارائه متن کامل دعای روز بیست و چهارم ماه رمضان، ترجمه دقیق و روان آن، و همچنین تفسیر مختصر از مضامین این دعا، شما را در درک بهتر و بهره مندی هرچه بیشتر از این دعای پرفیض یاری بشناسید. همچنین، فایل‌های صوتی و تصویری این دعا برای استفاده شما عزیزان ارائه خواهد شد.
متن دعای روز بیست و چهارم ماه رمضان
(اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ فِيْهِ ما يُرْضِيكَ، وَأَعُوذُ بِكَ مِمّا يُؤْذِيكَ، وَأَسْأَلُكَ التَّوْفِيقَ فِيْهِ لاَنْ اُطِيعَكَ وَلا أَعْصِيكَ، يا جَوادَ السَّائِلِينَ.)
«خدایا در این روز از تو درخواست می‌کنم آنچه را که رضای تو در اوست، و به تو پناه می‌برم از آنچه تو را ناپسند است، و از تو توفیق می‌خواهم که در این روز به فرمان تو باشم و هیچ نافرمانی نکنم، ای عطا بخش سؤال کنندگان.»
دعای روز بیست و چهارم ماه مبارک رمضان صوتی
پخش‌کننده صوت
دعای روز بیست و چهارم ماه مبارک رمضان تصویری
عکس دعای روز بیست و چهارم ماه رمضان
شرح دعای روز بیست و چهارم ماه رمضان
در بخش اول دعای روز بیست و چهارم، می‌خوانیم:
خدایا! در این روز از تو چیزی می‌خواهم که موجب خشنودی‌ات شود و از آنچه باعث خشم توست به تو پناه می‌برم.
مفاهیم عمیق این دعا ما را به اصول و معیارهای اصیل اسلام هدایت می‌کند. امروز به بخشی دیگر از دعا می‌رسیم که در آن از خداوند رضایت او را طلب می‌کنیم و از خشم و غضبش دوری می‌جوییم؛ این مرتبه خاص کسانی است که به دنبال خدا و حق هستند. در اینجا، بنده تنها به دنبال خشنودی حق است و تلاش می‌کند از عواملی که موجب خشم و غضب الهی می‌شود، دوری کند. در این زمینه، قرآن کریم در توصیف پاداش و مقام بهترین مخلوقات می‌فرماید:
کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند، بهترین مخلوقات خدا هستند. پاداش آنان نزد پروردگارشان باغ‌های بهشتی است که نهرها از زیر درختانش جاری است و آنان در آنجا جاودانه خواهند بود. خدا از آنان خشنود است و آنان نیز از خدا خشنودند و این مقام رفیع برای کسی است که از خدا بترسد.
در واقع، مفهوم این آیه این است که پاداش و مزد بهترین مخلوقات خداوند، رضایت متقابل بنده و خداوند متعال است.
روایات متعددی اهل بیت علیهم السلام و پیروانشان را به عنوان مصداق بهترین مخلوقات خدا معرفی می‌کنند؛ زیرا اهل بیت علیهم السلام تنها برای جلب رضایت خداوند اقدام می‌کردند و تمام زندگی‌شان را وقف رضایت پروردگار کرده بودند.
در یکی از جنگ‌ها، علی علیه السلام با قهرمان معروف دشمن، «عَمْرِو بنِ عَبْدُوُدْ» مواجه شد. پس از مبارزه، او را به زمین انداخت و بر سینه‌اش نشست تا کارش را تمام کند. ناگهان «عمرو بن عبدود» با کینه‌ای که در دل داشت، به صورت حضرت آب دهان انداخت و بی‌احترامی کرد. با وجود اینکه خشم تمام وجود حضرت را فرا گرفته بود و می‌خواست این دشمن کینه‌توز را از پای درآورد، از روی سینه‌اش برخاست و چند بار دور میدان چرخید و دوباره او را به زمین انداخت. وقتی یارانش از او پرسیدند که چرا در همان بار اول کارش را تمام نکرد، پاسخ داد: «وقتی او آب دهان به صورتم انداخت، خشمگین شدم و احساس کردم اگر اکنون او را بکشم، تنها رضایت خداوند در نظر نخواهد بود و خشم من نیز دخالت خواهد کرد. بنابراین پس از فرو نشستن خشم، برای رضای خدا او را کشتم.»
به هر حال، هر کسی که برای خداوند گام بردارد و در مسیر رضایت او، معصومین علیهم السلام را به عنوان پیشوای خود انتخاب کند، نجات خواهد یافت و به عنوان یکی از بهترین مخلوقات شناخته می‌شود.
در بخش دیگری از این فراز، درخواست دوری از خشم پروردگار مطرح می‌شود.
با توجه به مطالب فوق و نگاهی به آیات قرآن کریم، می‌توان نتیجه گرفت که کافران، فاسقان، منافقان، طغیان‌گران، لجوجان و به‌طور کلی همه کسانی که در مسیر نارضایتی خداوند گام برمی‌دارند، در زمره آزاردهندگان قرار دارند. بنابراین، باید از شر این افراد و اعمالشان به خداوند متعال پناه ببریم و از او یاری بخواهیم تا ما را از ارتداد، ارتجاع، فسق و کفر دور کند و از دوستی و ولایت با کافران بازدارد. همچنین از نفاق، شرک و پذیرش کفر رهایمان سازد و ما را از لجاجت و مخالفت با اسلام و احکام آن حفظ کند. در قرآن کریم، عذابی خوارکننده برای کسانی که خدا و رسولش را آزار می‌دهند، در نظر گرفته شده و آنان مورد لعن و نفرین قرار گرفته‌اند.
در بخش دوم دعای امروز، از خداوند متعال درخواست می‌کنیم که:
خدایا! از تو توفیق اطاعت و ترک معصیت می‌طلبم، ای عطا کننده‌ی درخواست‌کنندگان.
این بخش از دعا به‌طور کامل با فراز قبلی و ارتباط آن با رضایت و خشم پروردگار مرتبط است. محور نجات و رستگاری در طاعت از خداوند نهفته است که همین امر موجب رضایت و عنایت او می‌شود. خلقت جهان برای انسان و آفرینش انسان برای اطاعت و پرهیز از نافرمانی است.
در این راستا، انسان وظایفی دارد که این وظایف و تکالیف از طریق قوانین شرع مقدس اسلام برای ما مشخص شده است. شرافت و عزت اشرف مخلوقات به همین تکالیف و طاعت‌ها بستگی دارد و در غیر این صورت، انسان نافرمان در ذلت و پستی قرار می‌گیرد. در قرآن کریم، اطاعت از خدا، رسول و اولوالامر در کنار یکدیگر ذکر شده است؛ به این معنا که پیروی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و ائمه معصومین علیهم السلام در راستای اطاعت از خداوند است و اطاعت از خدا نیز در سایه رضایت ایشان قرار دارد. برای فرمانبرداری و دوری از نافرمانی، باید از خداوند توفیق طلبید؛ زیرا بدون کمک او هیچ کاری برای ما ممکن نیست، به‌ویژه در این مورد حساس و پرخطر که شیطان همیشه در کمین است و انسان را وسوسه می‌کند تا او را از مسیر اطاعت و پیروی از حق منحرف سازد.
قرآن کریم درباره افرادی که از خداوند و جانشینان او پیروی می‌کنند، می‌فرماید:
افراد مطیع پروردگار و رسولش در بهشت با پیامبران، راستگویان، شهدا و صالحان همنشین خواهند بود. این افراد کسانی هستند که خداوند به آنان نعمت داده و دوستان خوبی به شمار می‌آیند.
در آیه‌ای دیگر آمده است:
هر کس با نافرمانی از خدا و پیامبرش از حدود خدا تجاوز کند، او را در آتشی قرار می‌دهد که جاودانه در آن خواهد ماند و عذابی خوارکننده برای او خواهد بود.
همان‌طور که اطاعت از خداوند آرامش قلبی و روحی به انسان می‌بخشد، نافرمانی و گناه نیز پیامدهای منفی دارد، به گونه‌ای که گاهی فرد گناهکار به هیجانات روحی شدیدی دچار می‌شود که به هیچ وجه قابل درمان نیست.
امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام می‌فرمایند:
ای بندگان خدا! هر کس خدا را اطاعت کند، آسوده‌خاطر خواهد بود و بشارت می‌گیرد، اما هر کس نافرمانی کند، زیان خواهد دید و پشیمان خواهد شد و دیگر روی آسایش را نخواهد دید.
در پایان دعای امروز، خداوند را با نام:
ای عطا کننده‌ی سؤال کنندگان!
می‌خوانیم. این نام به ما یادآوری می‌کند که باید اطاعت و فرمانبرداری را از خود او بخواهیم و در مواجهه با چالش‌ها و فشارهای زندگی، هدف و مقصد خود را فراموش نکنیم.
بله، خداوند متعال «جوادالسائلین» است؛ صاحب کرمی که رحمت او شامل دعا کنندگان می‌شود. خوشا به حال آن سائلی که از خداوند درخواست کند و از دیگران قطع امید نماید؛ زیرا دامنه‌ی فضل و بخشش حضرت حق هیچ‌گونه محدودیتی ندارد. او آن‌قدر می‌بخشد که انسان حتی تصور آن را هم نمی‌کند. او همان کریمی است که در وجودش ذره‌ای بخل و حسادت نیست و ارتباط با ذات اقدسش، ارتباطی با بی‌نهایت است. بنابراین، آنچه از دعای امروز می‌آموزیم این است که ابتدا باید رضایت خداوند را جلب کنیم؛ زیرا این خود زمینه‌ساز اطاعت و دوری از معصیت خواهد بود. همچنین در این مسیر باید از خداوند متعال توفیق و یاری بخواهیم؛ چرا که او کریم و بخشنده است.