بازداشت و سپس آزادی حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا قاسمیان، روحانی معروف برنامه “محفل”، در سفر حج امسال، که به دلیل انتشار ویدئویی حاوی اظهارات جنجالی او علیه عربستان سعودی رخ داد، اکنون به یک سوال مهم و ابهامبرانگیز دیگر منجر شده است: آیا او با هزینه شخصی به حج رفته یا از طریق دیگری عازم این مناسک شده است؟
جنجال حج و بازداشت قاسمیان
انتشار یک ویدئو از حجتالاسلام قاسمیان در جریان مناسک حج امسال، که حاوی اظهاراتی علیه عربستان سعودی بود، به سرعت به تنش در روابط ایران و عربستان منجر شد. این اتفاق، به بازداشت چند روزه او در عربستان انجامید و پس از آن آزاد شد.
بازگشت قاسمیان به ایران، سوالی مهم را در ذهن ناظران و افکار عمومی ایجاد کرده است: آیا او با هزینه شخصی و مانند بسیاری از شهروندان عادی که سالها در نوبت تشرف قرار داشتهاند، به حج رفته است؟
اگر پاسخ مثبت باشد: این سوال مطرح میشود که “چگونه ممکن است فردی بعد از مدتها انتظار برای تشرف به حج با یک اقدام عجیب که نتیجه آن از پیش مشخص است زمینه ساز حذف خود و ناتمام ماندن مناسک حج خود را فراهم آورد؟” این فرض، با منطق رفتار یک حاجی عادی که آرزوی تکمیل مناسکش را دارد، همخوانی ندارد.
اما اگر پاسخ منفی باشد (احتمال قویتر) با توجه به “دور از ذهن بودن احتمال نخست” (یعنی سفر با هزینه شخصی و نوبتبندی عادی)، این گمانهزنی مطرح شده که “به نظر میرسد قاسمیان به عنوان حاجی به حج نرفته بلکه از مسیری غیر از ثبت نام عازم این مناسک شده است.”
در نهایت، یک مطالبه جدی مطرح شده است:
“ضرورت دارد در صورتی که قاسمیان بدون پرداخت هزینههای عمومی که حجاج برای این فریضه پرداخت کردهاند عازم سرزمین وحی شده به دلیل تحمیل هزینه به بیتالمال مشمول جریمه بازپرداخت این هزینهها به بیتالمال شود.”
این خواسته، بر شفافیت مالی در مورد سفرهای مقامات و شخصیتهای شناخته شده، به خصوص در مواردی که با حواشی و پیامدهای دیپلماتیک همراه میشود، تأکید دارد. افکار عمومی منتظر پاسخ سازمان حج و زیارت و شفافسازی در این خصوص هستند.