پیدایش مهناز افضلی در سینمای ایران، با آغاز فعالیتهایش در دهه ۶۰، همراه با موج جدیدی از بازیگران زن بود. اما آنچه او را از دیگران متمایز کرد، نه تنها تواناییاش در بازیگری، بلکه رویکرد خاصش به سینما به عنوان ابزاری برای روایت واقعیتهای اجتماعی بود. افضلی به تدریج از دنیای بازی و نقشآفرینی فاصله گرفت و با ساخت مستندهای تکاندهنده، به یکی از پیشگامان سینمای مستند اجتماعی در ایران تبدیل شد. در ادامه، نگاهی به بیوگرافی و آثار این هنرمند و همچنین زندگی خانوادگی او با همسرش، حسن پورشیرازی، خواهیم داشت.
از بازیگری تا کارگردانی مهناز افضلی
مهناز افضلی متولد سال ۱۳۴۲ در قصر شیرین است و مدرک کارشناسی هنر خود را از دانشگاه تهران دریافت کرده است. او فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۵۷ با بازی در نمایشهای آماتوری آغاز کرد و در نهایت در سال ۱۳۶۵ با فیلم «گزارش یک قتل» به کارگردانی محمدعلی نجفی، وارد سینما شد. افضلی در طول سالها در فیلمها و سریالهای متعددی از جمله «عبور از غبار» و «سایه خیال» نقشآفرینی کرد و نامش در میان بازیگران مطرح دهه ۶۰ و ۷۰ ثبت شد.
اما نقطه عطف کارنامه او، تغییر مسیر به سمت مستندسازی بود. او با ساخت آثاری که دغدغههای اجتماعی و انسانی داشتند، به یک مستندساز جدی تبدیل شد.
شهرت با دوربین مستند: روایتگر مشکلات جامعه
شهرت واقعی مهناز افضلی با ساخت مستند جنجالی «کارت قرمز» در سال ۱۳۸۶ رقم خورد. این مستند که به پرونده شهلا جاهد و قتل همسر فوتبالیست معروف میپرداخت، به دلیل پرداختن به یک ماجرای پرحاشیه، بسیار دیده شد و تحسین منتقدان را برانگیخت.
او در مستندهای خود، به سراغ سوژههای کمتر دیدهشده میرود. برای مثال، مستند «زنانه» (۱۳۸۰) به زندگی زنان کارتنخواب و خیابانگرد در تهران میپردازد و فیلم «بدون شاهد»، روایتگر مسائل اجتماعی و مشکلات زنان است. او با این آثار، توانست صدای اقشاری باشد که کمتر به آنها توجه میشد.
همسر و فرزندان مهناز افضلی
مهناز افضلی با حسن پورشیرازی، بازیگر شناختهشده سینما و تلویزیون، ازدواج کرده است. برخی منابع میگویند این زوج هنری دارای دو فرزند به نام آیدا و آرین هستند. این زوج سال 1368 در سریال راز با یکدیگر همکار بودند. همچنین در چندین پروژه مشترک دیگر نیز با یکدیگر همکاری داشتهاند.
برخی از آثار برجسته مهناز افضلی:
- سینما
- سفر به هیدالو (1384)
- بازی (1383)
- عشق شیشه ای (1378)
- آن سوی آینه (1376)
- توفان شن (1375)
- آخرین بندر (1373)
- اشک و لبخند (1373)
- زمین آسمانی (1373)
- سوءظن (فیلم) (1371)
- عبور از غبار (1368)
- پرستار شب (1366)
- گزارش یک قتل (1365)
- تلویزیونی
- جاده های سبز شمالی (1379-1380)
- سریال کارستان (1393 به عنوان کارگردان)
- سریال محاکمه (1377)
- سریال راز (1368)