سریال «یوسف پیامبر (ع)» به دلیل بازآفرینی دراماتیک یک داستان مقدس و قرآنی، شخصیتهای فرعی متعددی را نیز به مخاطبان معرفی کرد که یکی از بهیادماندنیترین آنها، کاریماما است. این شخصیت که در منابع اصلی مذهبی وجود ندارد و برای غنا بخشیدن به درام سریال خلق شده، نقش حیاتی یک ندیمه وفادار و محرم اسرار را در کنار بانو زلیخا ایفا میکند.
کاریماما در واقع آینهای از عواطف و فشارهای روانی زلیخا در مواجهه با حضرت یوسف (ع) بود و در تمام فراز و نشیبهای داستان، از تلاش برای جلب نظر یوسف تا زندانی شدن او، در کنار بانوی دربار مصر ایستاد. این مطلب به بررسی جایگاه این شخصیت خلقشده در بستر داستان، ریشه تاریخی (یا فقدان آن) و معرفی بازیگر توانای این نقش، مهوش صبرکُن، میپردازد.
کاریماما در سریال یوسف پیامبر (ع)
شخصیت کاریماما یکی از نقشهای فرعی اما تأثیرگذار در سریال پرمخاطب «یوسف پیامبر (ع)» به کارگردانی زندهیاد فرجالله سلحشور است. او به عنوان ندیمه و دایه مورد اعتماد بانو زلیخا شناخته میشود و در بسیاری از لحظات کلیدی و چالشهای زندگی زلیخا، همراه و مشاور او است.
۱. کاریماما: شخصیت در سریال و جایگاه تاریخی
در سریال یوسف پیامبر:
کاریماما ندیمه و دایه بانو زلیخا، همسر پوتیفار (عزیز مصر) است. او یکی از نزدیکترین افراد به زلیخا و محرم اسرار او محسوب میشود. این شخصیت، نماینده افرادی است که در دربار مصر باستان، مأمور حفظ اسرار، مدیریت امور داخلی و نزدیک کردن فاصله میان ارباب و خواستههایش بودند. کاریماما اغلب نقش تسلیدهنده، نصیحتگو و گاهی تسهیلکننده خواستههای زلیخا در ارتباط با یوسف را ایفا میکند.
طبق گفته مهوش صبرکُن، بازیگر این نقش، شخصیت کاریماما در متون قرآنی و منابع اصلی تاریخی و روایی مربوط به داستان حضرت یوسف (ع) وجود ندارد و به نظر میرسد توسط کارگردان و نویسنده سریال برای تقویت درام، تسهیل روایت و پر کردن خلأهای داستانی (به ویژه در رابطه زلیخا) خلق شده است.
در تاریخ مصر باستان:
اگرچه شخصیتی به نام «کاریماما» در منابع مستند، نام برده نشده است، اما حضور ندیمهها و دایگان در کنار زنان طبقه اشراف و خاندان سلطنتی در مصر باستان، امری بسیار رایج و حیاتی بوده است. این افراد اغلب تنها کسانی بودند که میتوانستند با ملکهها و بانوان دربار صمیمی باشند و به مسائل شخصی آنها ورود کنند.
۲. بازیگر نقش کاریماما کیست؟
نقش کاریماما در سریال یوسف پیامبر (ع) توسط بازیگر پیشکسوت ایرانی، خانم مهوش صبرکُن ایفا شده است.
بیوگرافی کوتاه مهوش صبرکُن بازیگر نقش کاریماما
- تولد: ۱۶ خرداد ۱۳۳۹ در شیراز، ایران.
- تحصیلات: دارای مدرک دیپلم تجربی.
- آغاز فعالیت: فعالیت هنری خود را از سنین نوجوانی و در سال ۱۳۴۹ با تئاتر آغاز کرد و در تئاتر عروسکی شیراز روی صحنه رفت.
- ازدواج و زندگی مشترک: او همسر محمود پاکنیت، بازیگر مشهور سینما و تلویزیون است. این دو هنرمند در سال ۱۳۵۶ در یک تئاتر به نام «شاتره» با یکدیگر همبازی شدند و همین آشنایی به ازدواج در سال ۱۳۵۸ منجر شد. محمود پاکنیت نیز در سریال یوسف پیامبر (ع) نقش حضرت یعقوب (ع) را ایفا کرده است.
- آثار شاخص: از دیگر کارهای مشهور او میتوان به مجموعههای تلویزیونی پربینندهای چون «پس از باران» و «خانهای در تاریکی» اشاره کرد.
تجربه مهوش صبرکن در نقش کاریماما
خانم صبرکُن درباره ایفای این نقش، به چالشهای بازیگری در یک نقش غیرقرآنی اشاره کرده است. او گفته است که تلاش کرده تا حسهای شخصیت را از طریق حالات چهره به مخاطب منتقل کند، زیرا در آن دوره به بازیگران اجازه استفاده بیشتر از زبان بدن داده نمیشد. بازی او در نقش کاریماما به دلیل وفاداری، دلسوزی و سرسپردگی محض به زلیخا، بسیار مورد توجه قرار گرفت و این نقش را به یکی از ماندگارترین نقشهای مکمل سریال تبدیل کرد.