حضرت محمد (ص) آخرین پیامبر الهی و خاتم الانبیاست. در برخی از کتب آسمانی مانند تورات «احمد» نامیده شده و آمنه مادر ایشان نیز قبل از نامگذاریِ فرزندش توسط عبدالمطلب به محمّد، او را «احمد» نامیده بود.
نام پدر ایشان عبدالله و نام پدر بزرگش عبدالمطلب بوده است. پیامبر عظیم الشان اسلام دارای عموها و عموزادگان فراوانی بوده است. در این مقاله قصد داریم به معرفی همه عموهای پیامبر و سرنوشت آنها بپردازیم.
حضرت عبدالمطلب ده پسر داشت که حارث بزرگترین فرزند ایشان، و کوچکتر از همه، عبدالله بود.
عموهای پیامبر به ترتیب زیر میباشند:
۱. حارث؛ ۲. زبیر؛ ۳. عباس؛ ۴. حمزه؛ ۵. ابوطالب (عبد مناف)؛ ۶. غیداق (حجل)؛ ۷. ضرار؛ ۸. مقوم؛ ۹. ابولهب (عبدالعزی)
شش دختر به نامهای: عاتکه، صفیه، امیمه، بره، اروی، و امحکیم (بیضاء) از فرزندان او فقط ابوطالب، حمزه، عباس، صفیه و به قولی اروی اسلام را پذیرفتند.
نسب امامان شیعه و همه طالبیان (بنی علی، بنیجعفر و بنیعقیل) از طریق ابوطالب (امامان شیعه از نسل دخترش فاطمه نیز بودند) و نسب بنیعباس از طریق عباس به وی میرسد. همچنین نسب بنیحارث و بنی ابیلهب به او میرسد.
اسامی عموهای پیامبر
- حارث
حارث بن عبدالمطلب (به عربی: الحارث بن عبد المطلب) بزرگترین عموی پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) بود. او فرزند عبدالمطلب بن هاشم از قریش در مکه، از همسر اولش سمره بنت جندب از قبیله هوازین بود. او در سال 514 در مکه به دنیا آمد. پدرش که کنیه ابوالحارث را از او گرفت تا مدتها فرزند دیگری نداشت. گفته می شود که حارث به عبدالمطلب در حفاری چاه زمزم کمک کرد.
- زبیر
زبیر بن عبدالمطلب از پسران شیبة بن هاشم و فاطمه بنت عمرو بود و ازاینرو یکی از عموهای محمد است. او برادر ابوطالب و عبدالله، پدر محمد بود. زمانی که عبدالله بن عبدالمطلب در یثرب بیمار بود عبدالمطلب از زبیر خواست که به کمک برادرش برود و زبیر نیز تا زمان کفن و دفن کنار عبدالله ماند. احتمالاً او قبل از بعثت وفات یافته است.
- عباس
عباس عموی پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) بوده و در حوادثی که در مکه بر آن حضرت گذشت، در جمع بنی هاشم، از مدافعان رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) به شمار میرفت. پس از رحلت پیامبر نیز وفادار به حضرت علی ماند. وی در چهاردهم رجب سال ۳۲ در عهد خلافت عثمان در سن ۸۹ سالگی چشم از جهان فرو بست و در بقیع دفن شد.
- حمزه
جناب حمزه در نبرد احُد به شهادت رسید و عنوان برترین شهید آن جنگ را از آنِ خود ساخت. پیکر پاک حمزه و تعدادى دیگر از شهدا در محل کارزار احد دفن گردیدند.
- ابوطالب
ابوطالب بن عبدالمطلب با نام کامل عبدمناف (عمران) بن عبدالمطلب بن هاشم (متولد ۳۵ سال پیش از عامالفیل/متوفای ۱۰ بعثت)، پدر امام علی (علیهالسلام)، عمو و حامی پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآلهوسلم)، از بزرگان مکه و بنیهاشم، منصبدار سقایت زائران کعبه و شاعری نامآور بود که ابیاتِ فراوانی به او منسوب است.
- غیداق (حجل)
او از بزرگترين فرزندان عبدالمطلب مىباشد كه نام اصلى وى «نوفل» و نام مادرش «ممتّعه بنت عمرو بن مالك بن مؤمّل خزاعى» بوده است. او پنج سال پس از وفات پدرش عبدالمطلب درگذشت و نسلى از وى باقى نماند.
- ضرار
ضرار از جوانان قریش، زیبا و سخاوتمند بود که شعر می گفت. ظاهرا ضرار هفت سال از عباس بزرگتر بوده و پیش از اسلام از دنیا رفته است.
- مقوم
- ابولهب (عبدالعزی)
ابولَهَب بن عبدالمطّلب، عبدالعُزّی بن عبدالمطّلب بن هاشم، مکنی به ابا عتبه عموی پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و از دشمنان سرسخت او میباشد. مادرش لُبنی از بنی خُزاعه و همسرش اَروی یا عوراء، مشهور به ام جمیل دختر حرببنامیه و خواهر ابوسفیان بود.