آیا تا به حال از وضعیت کلیر در آسمان چیزی شنیده اید؟ آیا میدانید اصطلاح «پرواز ممنوع» گاهی در سطح بین الملل برای جریمه یک کشور و گاهی هم به عنوان یک هشدار استفاده می‌شود؟ اصطلاح کلیر شدن آسمان به اعمال محدودیت در آسمان یک منطقه خاص اشاره دارد که عوامل مختلفی روی آن تاثیرگذار است. در ادامه این مطلب از دیبامگ جزئیات بیشتری درباره وضعیت کلیر در صنعت هوایی خواهید خواند.
معنی کلیر آسمان
در ابتدا باید بگوییم معنی کلیر آسمان از ریشه انگلیسی clear می‌آید. معنی clear به فارسی یعنی تمیز کردن و پاک کردن. حال اگر برای آسمان به کار ببریم یعنی اعمال یک ممنوعیت هوایی به دلایل داخلی یا خارجی. خواه این تصمیم از داخل یک کشور گرفته شود، و یا سایر کشور‌ها در سطح بین الملل این تصمیم را بگیرند یا تحمیل کنند.
کلیر شدن آسمان یعنی چه؟
طبق قانون و در شرایط بحرانی و حساس لغو پرواز‌های داخلی و خارجی کشور می‌تواند در دستور کار مسئولان کشوری قرار گیرد. ماده ۱۰ قانون هواپیمایی کشور دراین‌باره صراحتاً توضیح می‌دهد که «اداره کل هواپیمایی کشوری می‌تواند در مواردی که امنیت عمومی یا علل نظامی ایجاب می‌نماید، با تصویب هیئت‌وزیران پرواز هواپیمای ایرانی یا خارجی را بر فراز قسمتی از خاک کشور ممنوع یا محدود یا مقید به شرایط خاصی بنماید»
کلییر شدن آسمان در قانون ایران
همانطور که گفتیم، در ماده ۱۰ قانون هواپیمایی کشوری مصوب ۱ مرداد ماه ۱۳۲۸ که البته در سال‌های بعد اصلاحاتی روی آن انجام شد، آمده است که اداره کل هواپیمایی کشوری می‌تواند در مواردی که امنیت عمومی یا علل نظامی ایجاب می‌نماید با تصویب هیات وزیران پرواز هواپیمای ایرانی یا خارجی را بر فراز قسمتی از خاک کشور ممنوع یا محدود یا مقید به شرایط خاصی بنماید؟ اما سوال اینجاست که این سازمان در چه شرایطی می‌تواند این تصمیم را اجرایی کند؟
نیرو‌های مسلح باید برای ممنوع شدن پرواز‌ها درخواست کنند
علیرضا منظری – معاون سابق هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری- در این باره به ایسنا گفت: در چنین شرایط خاصی باید نیرو‌های مسلح از سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان نماینده دولت در این حوزه بخواهد که حالت ممنوعه را در قسمتی یا تمام فضای کشور برای ساعات یا روز‌هایی اعمال کند و در این صورت است که اگر نیرو‌های مسلح درخواست کنند و هیات دولت تصویب کند سازمان هواپیمایی کشوری می‌تواند آن را اجرا کند.
وی افزود: در برخی از کشور‌ها رئیس جمهور فرمانده نیرو‌های مسلح نیز هست و در چنین شرایطی رئیس جمهور شخصا اقدام به طرح، تصویب و اجرای این قانون می‌کند، اما در کشور ما که این دو سمت یکی نیستند.