ترازوها ابزارهای شگفت‌انگیزی هستند که به ما کمک می‌کنند تا وزن اشیا را اندازه‌گیری کنیم. از قدیم‌الایام، انسان‌ها برای اندازه‌گیری مواد غذایی، کالاها و حتی خودشان به ترازو نیاز داشتند. تصور کنید که چگونه می‌توانستید وزن یک میوه، کتاب یا اسباب‌بازی را دقیقاً مشخص کنید! ترازوها در زندگی روزمره ما نقش مهمی دارند؛ از فروشگاه‌ها و بازارها گرفته تا آزمایشگاه‌ها و حتی خانه‌ها. ما با کمک ترازوها می‌توانیم از کیفیت و کمیت مواد مطمئن شویم و در خرید و فروش به دقت بیشتری دست یابیم. در این مقاله از دیبامگ به بررسی انواع ترازوها و کاربردهای جالب آن‌ها خواهیم پرداخت.
ترازو چیست؟
تَرازو ابزاریست برای اندازه‌گیری وزن اجسام مختلف. ترازوهای قدیمی یا همان سنتی معمولاً از دو کفه و یک عقربه به نام شاهین تشکیل شده‌اند. برای اندازه‌گیری وزن از وزنه‌هایی که بر اساس واحدهای وزنی اعم از مثقال و گرم و پوند و … ساخته می‌شوند استفاده می‌گردد.
در فرهنگ لغت فارسی واژه تراز به معنی هم‌سطح بودن است و ترازو یعنی «وسیله‌ای که با اصل هم‌سطحی» کار می‌کند.
تاریخچه استفاده از ترازو
ترازوها از دیرباز به عنوان ابزاری اساسی برای اندازه‌گیری وزن اشیا مورد استفاده قرار گرفته‌اند. تاریخ استفاده از ترازو به حدود ۵۰۰۰ سال پیش برمی‌گردد. در ادامه به مراحل مهم در تاریخچه ترازو اشاره می‌کنیم:
- تمدن‌های باستانی: نخستین نشانه‌ها از استفاده از ترازو به تمدن‌های باستانی نظیر مصر و بابل برمی‌گردد. آن‌ها از ترازوی ساده‌ای استفاده می‌کردند که از دو کفه معلق با یک میله تشکیل شده بود. این نوع ترازو به آن‌ها اجازه می‌داد تا وزن مواد غذایی و کالاها را اندازه‌گیری کنند.
- ترازوی روم باستان: رومی‌ها ترازوی خود را بهبود دادند و از آن برای معاملات تجاری و سنجش وزن طلا و نقره استفاده کردند. آن‌ها همچنین از واحدهای وزن استانداردی استفاده می‌کردند که به تسهیل تجارت کمک می‌کرد.
- قرون وسطی: در قرون وسطی، با پیشرفت علم و تکنولوژی، ترازوی پیچیده‌تری طراحی شد که قابلیت اندازه‌گیری دقیق‌تری داشت. ترازوی دو کفه‌ای که با استفاده از اهرم‌ها کار می‌کرد، در این دوره رایج شد.
- ترازوهای دیجیتال: در قرن ۲۰، با پیشرفت فناوری، ترازوی دیجیتال به بازار آمد. این نوع ترازوها با استفاده از حسگرهای الکترونیکی، اندازه‌گیری دقیق‌تری ارائه می‌دادند و به تدریج جایگزین ترازوهای مکانیکی شدند.
- امروزه: امروزه ترازوی دیجیتال و ترازوهای حساس در صنایع مختلف از جمله پزشکی، علمی، و تجاری استفاده می‌شوند. همچنین، ترازوی هوشمند که قابلیت اتصال به دستگاه‌های موبایل و ثبت اطلاعات را دارد، به تازگی وارد بازار شده است.
انواع ترازو
در ادامه به اختصار در مورد انواع ترازو صحبت خواهیم کرد.
ترازوی صنعتی
گروهی از ترازو می باشند که دارای بدنه ی مقاوم با کاربری متفاوت هستند که از جمله ی این ترازو ها می توان به ترازوی قطعه شمار اشاره کرد که دارای امکان شمارش قطعات بوده و در حین توزین، تعداد قطعات را نیز شمارش می نماید.
ترازوی خانگی
گروهی از ترازوی دیجیتال می باشد که به شکل کاسه ای حالت معمولا تولید می گردد و برای استفاده در آشپزخانه ی منازل مورد استفاده قرار می گیرد از این رو به ترازو خانگی معروف می باشد.
ترازوی زیر پایی
گروهی از ترازو دیجیتال است که به شکل بدون عملک بوده و نمایشگر ترازو بر روی بدنه در حال نمایش است و روی نمایشگر با جنس بدنه ی ترازوی دیجیتال پوشیده شده است.
ترازوی فروشگاهی
در فروشگاه ها از ترازوی دیجیتالی استفاده می گردد که مطابق با نیاز فروشگاه دارای قابلیت هایی می باشد که باید وزن محصولات را دقیق برحسب گرم و محاسبه قیمت اندازه گیری کند. این گروه از ترازوی دیجیتال دارای تنوع بالایی است که پیشرفته ترین این ترازو ها، ترازوی لیبل پرینتر است که همراه با تولید بارکد واقعی امکان هماهنگ شدن با صندوق فروشگاهی را آسان نموده است.
ترازوی آزمایشگاهی
دیگران چه می‌خوانند؟گروهی از ترازو های صنعتی است که دارای دقت بسیار بالا و قدرت توزین مواد بسیار ریز گرمی را دارد، ترازو آزمایشگاهی به صورت رایج دارای محفظه ی توزین است که تاثیر و دخالت هوای محیط ترازو را کاهش می دهد.
کاربردهای ترازو در دنیای امروز
کاربرد ترازو در تجارت
ترازو برای رستوران‌ها و دیگر صنایع غذایی که برای فروش مواد غذایی نیازمند سهم بندی آن هستند، ضرورت دارد. معمولاً گوشت، میوه و سبزی بر حسب پوند (هر پوند معادل ۴۵۳ گرم است) فروخته می‌شوند – البته در کشور ما از واحد گرم استفاده می‌شود. اگر نتوانیم وزن صحیح یک قلم را اندازه گیری کنیم، قیمت هر پوند از وزن واقعی بسیار متفاوت خواهد بود. حتی در یک رستوران سودآور نیز قیمت غذا حدود یک سوم قیمت فروش عمده است. کارگر و غذا می‌توانند ۵۰ تا ۷۰ درصد فروش کل را به خود اختصاص می‌دهند. بنابراین، اشتباهی حتی چند درصدی می‌تواند تأثیر فراوانی بر سودآوری کسب و کار داشته باشد.
کاربرد ترازو در بهداشت و سلامت
ترازوی سنجش وزن یکی از اجزای ضروری محافظت از سلامت بدن ما و نیز اندازه گیری فرآیند رشد کودکان محسوب می‌شود. مؤسسه ملی قلب، کبد و خون از وزن شخص برای محاسبه شاخص توده بدنی استفاده می‌کند. به این صورت ما می‌توانیم تشخیص بدهیم که آیا وزن بدن ما کم است یا زیاد. برای محاسبه شاخص توده بدنی باید قد خود را (بر حسب متر به توان دو) بر وزن کل خود (بر حسب کیلوگرم) تقسیم کنید.
کاربرد ترازو در علم
شیمیدان‌ها معمولاً با معادلات شیمیایی سر و کار دارند. این معادلات به مقدار ویژه‌ای از مواد و غلظت‌های محلولی متفاوتی وابسته هستند. برای مثال، اگر می‌خواهید ۱ گرم از ۲۰ درصد محلول کلرید سدیم (نمک خوراکی) را تولید کنید، پس نیازمند اندازه گیری ۰.۲ گرم از NaCI و ۰.۸ گرم آب خواهید بود، در غیر این صورت نخواهید توانست ۲۰ درصد محلول به طور دقیق به دست آورید.
کاربرد ترازو در زرگری، طلاسازی و طلا فروشی
ترازوهای مخصوص حوزه فروش طلا و عناصر با ارزش بسیار دقیق هستند، چراکه کوچکترین ذرات این مواد نیز ارزمشند است، پس نباید از اضافه وزن یا کمبود آن چشمپوشی کرد. این نوع ترازوها معمولا با دقت یک صدم یا یک هزارم گرم به بازار عرضه می‌شوند و در اختیار زرگران قرار می‌گیرند.