جزر و مد پدیده‌ای طبیعی است که به تغییرات سطح آب دریاها و اقیانوس‌ها اشاره دارد. این پدیده به دلیل نیروی گرانش بین زمین، ماه و خورشید رخ می‌دهد. در طول یک دوره ۲۴ ساعته، معمولاً دو بار جزر (بالا آمدن آب) و دو بار مد (پایین آمدن آب) رخ می‌دهد. این چرخه به دلیل چرخش زمین و موقعیت ماه و خورشید نسبت به زمین است.
جزر و مد در اروند
عرض رودخانه اروند بین ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ متغیر بوده و طول آن از دهانه خلیج فارس تا رود فرات ادامه می‌یابد. در مسیر این رود بزرگ، رودخانه‌های مهمی مانند کارون، فرات و دجله به آن ملحق می‌شوند و در نهایت به دریا می‌رسد.
هنگامی که این رود به دریا متصل می‌شود، تحت تأثیر جغرافیای جزر و مد قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، در طول یک روز، ۶ ساعت در حالت جزر و ۶ ساعت در حالت مد قرار دارد. همچنین، بین این دو حالت، حدود ۴۵ دقیقه زمان برای رسیدن به مد کامل وجود دارد. در حالی که آب در زیر جریان دارد، سطح آب تقریباً ثابت و راکد است و در این وضعیت، آب به بالاترین سطح خود می‌رسد و سپس جزر را آغاز می‌کند.
چگونه رزمندگان برای عبور از عرض رودخانه اروند از پدیده جزر و مد استفاده می کردند؟
در شب‌های مهتابی، همزمان با مد خلیج فارس، نیروی گرانش ماه باعث می‌شد آب رودخانه به سمت خلیج فارس کشیده شود. این پدیده طبیعی، عمق رودخانه را به طور چشمگیری کاهش می‌داد و و رزمندگان می‌توانستند از رودخانه اروند عبور کنند.
هنگام جذر که سطح آب پایین آمد پیشروی کردند و وقتی که سطح آب بالا آمد(مد)دشمنان نمی توانستند عبور کنند.
البته عبور از اروند و فتح فاو مشکلات دیگری هم داشت. هنگام مد، حداقلِ ارتفاع آب در بعضی از جاها، تا چهار متر است و زمان جزر هم، وقتی که می خواهد آب پایین برود، با سرعت سرسام آوری وارد دریا می شود و چیزی جلودارش نیست، برای همین، نمی توان امکاناتی مثل مین شناور را که در دریا به کار گرفته می شود، در آن به کار برد، البته تحولاتِ بین جزر و مد، در یک مقطع، راکد و ابتدا و انتهای ساحل لجن زار است.
ساخت پل بعث روی اروند
کار احداث پل بعثت در روز مبعث پیامبر (ص) در سال ۶۵ شروع شد و حدود ۶ ماه به طول انجامید. شهید مهندس پورشریف، مسئول ستاد مهندسی رزمی قرارگاه کربلا، طرح این پل را داده و پروژه کار جمعی مهندسان بود و اصلا نمونه ثبت‌شده‌ای از آن، در تاریخ نظامی دنیا و در تاریخ غیرنظامی نداریم.
هیچ کس باور نمی‌کرد بشود در بحبوهه جنگ روی اروند خروشان، با آن جزر و مد زیادش و با آن عرض بلندش پل زد. اما جنگ ثابت کرد مردانی هستند که کاری به قاعده و قانون طبیعت ندارند و یک «یا علی» می‌گویند و می‌زنند به آب. در هنگام جنگ تحمیلی نیازمند این بودیم تا مهمات، تدارکات، آمبولانس و تجهیزات زرهی سنگین را از رودخانه‌ها عبور دهیم.