وطن دوستی نشانه مهر به هموطن و مهر انسان به خانه و خانواده است. ما این واژه را برای پاسداری از ارزش خانه، خانواده، شهر، کشور و فرهنگ و اعتقادات به کار میبریم؛ در این پرستشها ما به انسان حرمت میگذاریم.
ضرب المثل میهن دوستی نشانه ایمان است
حب الوطن من الایمان، یعنی محبت به وطن «از» ایمان است، نه این که خودش ایمان است. کسی به وطنش محبت دارد که ایمان به خدا داشته باشد و معمولاً کسانی که شعار از «وطن» میدهند و ایمانی به خدا ندارند، در کوچکترین امتحانها خود را میبازند و برای اندکی منافع بیشتر، زندگی راحتتر، دغدغهی کمتر، درگیر نشدن با مسائل و مشکلات وطن و … قید همه چیز را می زنند.
اما آن کسانی که به خدا ایمان دارند، ایستادگی کرده و با تحمل تمامی مشکلات و حتی استقامت تا پای شهادت، در حفظ و استیلای وطنشان کوشا هستند.
به طور کلی معنی این ضرب المثل این است که دوست داشتن وطن و تلاش برای آبادانی و سربلندی آن، از نشانه های ایمان به خداست. کسی که به خدا ایمان دارد، به مخلوقات او نیز احترام می گذارد و وطن خود را که محل زندگی او و سایر مخلوقات خداست، دوست دارد و برای حفظ و آبادانی آن تلاش می کند.
وطن دوستی فواید بسیاری دارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وحدت و انسجام ملی را افزایش می دهد.
- باعث پیشرفت و آبادانی کشور می شود.
- روحیه سلحشوری و دفاع از کشور را در مردم تقویت می کند.
- باعث حفظ هویت و فرهنگ ملی می شود.
- بنابراین، می توان گفت که وطن دوستی یک فضیلت اخلاقی و از نشانه های ایمان به خداست.
نکاتی در مورد این ضرب المثل:
- این ضرب المثل به معنای نژادپرستی یا برتری جویی یک ملت نسبت به ملل دیگر نیست.
- وطن دوستی به معنای دوست داشتن خاک و سرزمین نیست، بلکه به معنای دوست داشتن مردم و فرهنگ و تاریخ یک کشور است.
- وطن دوستی باید با عقل و منطق همراه باشد و به افراط و تعصب کشیده نشود.
ریشه ضرب المثل میهن دوستی نشانه ایمان است
جملهی «حُبّ الوطن مِن الإیمان» است؛ یعنی«دوست داشتن وطن، از نشانههای ایمان است» جملهای مشهور و منسوب به حضرت محمد(ص) است.
این سخن در کتابهای حدیثی دسته اول و مورد اعتماد شیعه و اهل سنت نقل نشده است. ولی در برخی از کتابها بدون ذکر سند آمده است. بنابراین، اصل روایت بودن آن قطعی نیست و نمیتوان آن را به پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) نسبت داد.
اما نباید از متن آن دست برداشت؛ زیرا وطندوستی با ایمان هیچ منافاتی ندارد و وقتی به روایات هم بنگریم دوستی وطن حتی به معنای جایگاه و مکان و سرزمین آباء و اجدادی را نیز ستوده و به محبت و علاقهمندی و آبادانی آن سفارش میکنند؛ چرا که اساساً انسان، رابطهی مادّی و معنوی ویژهای با زادگاه خود دارد و همین پیوند عاطفی، باعث علاقهی او به وطن میشود.