در پی درخشش خیرهکننده سینمای ایران در عرصه بینالمللی و کسب جایزه معتبر نخل طلا در جشنواره کن ۲۰۲۵ توسط جعفر پناهی برای فیلم «یک تصادف ساده»، این کارگردان نامآشنای ایرانی بامداد دوشنبه ۵ خرداد ۱۴۰۴ (۲۶ مه ۲۰۲۵) به تهران بازگشت. بازگشت پناهی که سالها با محدودیتها و ممنوعیتهایی روبرو بود، با استقبال ویژه و پرشور جمعی از مردم، سینماگران و فعالان مدنی در فرودگاه امام خمینی همراه شد. این استقبال، فارغ از جنبههای هنری، رنگ و بوی سیاسی و اجتماعی نیز داشت و به نمادی از مقاومت و امید در فضای فرهنگی ایران تبدیل گشت.
(فیلم) استقبال ویژه از جعفر پناهی در هنگام ورود به تهران
جعفر پناهی، کارگردان برجسته و منتقد ایرانی، پس از کسب نخل طلای جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ برای فیلم «یک تصادف ساده»، بامداد دوشنبه ۵ خرداد ۱۴۰۴ (۲۶ مه ۲۰۲۵) به ایران بازگشت و در فرودگاه بینالمللی امام خمینی تهران با استقبالی پرشور و معنادار روبرو شد. این بازگشت، نه تنها یک رویداد مهم هنری، بلکه یک اتفاق اجتماعی و سیاسی نیز محسوب میشود.
نخل طلای کن و بازگشت تاریخی
پناهی که سالها با حکم ممنوعیت از فیلمسازی، ممنوعالخروجی و حتی حبس مواجه بود، امسال برای نخستین بار پس از سالها توانست شخصاً در جشنواره کن شرکت کند و یکی از مهمترین جوایز سینمایی جهان را از آن خود کند. فیلم «یک تصادف ساده» او که بدون مجوز رسمی ساخته شده بود، توانست تحسین داوران و منتقدان بینالمللی را برانگیزد. این موفقیت، اولین نخل طلای سینمای ایران از زمان «طعم گیلاس» عباس کیارستمی در سال ۱۳۷۶ (۱۹۹۷) است.
استقبال در فرودگاه: از سینماگران تا شعارهای مردمی:
ویدئوها و تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی و برخی رسانهها، لحظه استقبال شماری از سینماگران سرشناس از جمله مژگان اینانلو، مهدی نادری، مجید برزگر و سیفالله صمدیان را از او در فرودگاه نشان میدهد. علاوه بر اهالی سینما، گروهی از مردم و دوستداران وی نیز با حضور در فرودگاه، به استقبال پناهی آمدند. در میان جمعیت استقبالکننده، برخی از مردم و فعالان با سر دادن شعار “زن، زندگی، آزادی”، بعد اجتماعی و سیاسی بیشتری به این استقبال بخشیدند.
سخنرانی پناهی در کن: فراخوان برای “آزادی” و “اتحاد”:
جعفر پناهی در سخنرانی خود پس از دریافت نخل طلای کن، ضمن ابراز امیدواری برای رسیدن ایرانیان به “آزادی”، از آنها خواسته بود اختلافات را کنار گذاشته و برای یکپارچگی و آزادی کشور تلاش کنند. او در بخشی از سخنانش گفت: “تمام اختلافات را کنار بگذارید. الان یکپارچگی کشورمان مهم است. به امید آنکه هرچه زودتر به آزادی برسیم. برسیم به جایی که دیگر کسی به ما نگوید ‘چه بپوش، چه نپوش، چه بکن، چه نکن’.”
واکنشهای متفاوت در داخل و خارج از کشور:
در حالی که موفقیت پناهی بازتاب گستردهای در رسانههای بینالمللی و شبکههای اجتماعی داشت و بسیاری از چهرههای فرهنگی و سیاسی جهان و ایران (خارج از کشور) این موفقیت را تبریک گفتند، رسانهها و مقامهای رسمی جمهوری اسلامی واکنشی سرد و انتقادی نسبت به این دستاورد نشان دادند. خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضائیه، اعطای نخل طلا به فیلم پناهی را نتیجه “بازیهای سیاسی جشنواره کن با کمک بازیگران ضدایرانی” خواند. وزارت خارجه ایران نیز در پی اظهارات وزیر خارجه فرانسه که این موفقیت را “نماد مقاومت و شجاعت” خوانده بود، کاردار فرانسه را احضار کرد.
با این حال، بازگشت پناهی به تهران بدون هیچگونه برخورد امنیتی صورت گرفت، که این موضوع تا حدودی نگرانیها را در مورد وضعیت او پس از بازگشت کاهش داد. این رویداد، بار دیگر پیچیدگیهای تعامل هنر، سیاست و جامعه در ایران را به تصویر کشید و جایگاه جعفر پناهی را به عنوان یک هنرمند متعهد و مقاوم بیش از پیش برجسته ساخت.