در پرونده قتل هولناک الهه حسیننژاد، هوادار ۲۴ ساله پرسپولیس، پس از دستگیری قاتل، یک نکته عجیب و جنجالی مورد توجه قرار گرفتن: طبق قوانین ایران، خانواده مقتول برای قصاص قاتل باید نیمی از دیه او را بپردازند. ایا در پرونده الهه حسین نژاد هم این امر صدق میکند؟
آیا خانواده الهه برای اعدام قاتل، باید دیه بدهند؟
پس از انتشار خبر شناسایی و بازداشت قاتل پرونده قتل الهه حسیننژاد، هوادار ۲۴ ساله پرسپولیس، موجی از واکنشها در فضای مجازی به راه افتاد. اما نکتهای که این پرونده را بیش از پیش مورد توجه قرار داد و به “مورد عجیب” تبدیل شد، این است که شماری از وکلا و حقوقدانان با انتشار پیامهایی در شبکههای اجتماعی اعلام کردند که برای اجرای حکم قصاص، خانواده مقتول (الهه حسیننژاد) موظف به پرداخت نیمی از دیه مرد به اولیای دم (قاتل) هستند.
این مسئله ریشه در قوانین قصاص و دیه در قانون مجازات اسلامی ایران دارد که برگرفته از فقه اسلامی است. طبق این قانون:
دیه زن نصف دیه مرد است. (ماده ۳۸۲ و ۵۵۰ قانون مجازات اسلامی).
در صورت قتل عمد یک زن مسلمان توسط یک مرد مسلمان، اگر خانواده مقتول خواهان قصاص قاتل (مرد) باشند، باید قبل از اجرای حکم قصاص، نصف دیه کامل یک مرد را به اولیای دم قاتل پرداخت کنند. این مبلغ “فاضل دیه” یا “تفاضل دیه” نامیده میشود.
سالانه، مبلغ دیه کامل توسط رئیس قوه قضاییه تعیین میشود. برای سال ۱۴۰۴، این مبلغ برای دیه کامل مرد ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان است، بنابراین نصف دیه مرد ۶۰۰ میلیون تومان خواهد بود.
این در حالی است که مطابق ماده ۴۲۸ قانون مجازات اسلامی، در شرایطی که ارتکاب جنایت بهگونهای باشد که نظم یا امنیت عمومی را مختل کند، یا احساسات عمومی را جریحهدار سازد و اجرای قصاص نیز به مصلحت تشخیص داده شود، اما اولیای دم توانایی پرداخت دیه یا سهم دیگر صاحبان حق قصاص را نداشته باشند، این مبلغ با درخواست دادستان و تأیید رئیس قوه قضائیه از بیتالمال پرداخت خواهد شد.
پرونده الهه حسیننژاد، دختر ۲۴ ساله اهل اسلامشهر، از شامگاه چهارم خردادماه ۱۴۰۴ با گزارش ناپدید شدن او آغاز شد. این دختر جوان حدود ساعت ۱۹ در مسیر بازگشت به منزل ناپدید گردید و خانوادهاش به دنبال سرنخهایی از سرنوشت او بودند.
با گذشت چند روز و افزایش نگرانی عمومی، کاربران فضای مجازی با راهاندازی پویش «پیگیری سریع و ویژه وضعیت الهه حسیننژاد» در سامانه فارس من، از مسئولان خواستند تا بهطور فوری به این پرونده رسیدگی کنند. تلاشهای پلیس آگاهی تهران بزرگ در نهایت به نتایج تلخی منجر شد.
سردار گودرزی، رئیس پلیس آگاهی پایتخت، اعلام کرد که پس از انجام بررسیهای فنی و میدانی، مشخص شد الهه حسیننژاد به قتل رسیده است. تحقیقات تخصصی و تلاشهای شبانهروزی مأموران پلیس منجر به شناسایی و دستگیری قاتل شد؛ فردی که به گفته منابع، مردی مطلقه بوده و با تظاهر به مسافرکش، الهه را سوار خودرو کرده و مرتکب قتل شده است.
پیکر الهه در بیابانهای اطراف تهران کشف شد و همزمان با دستگیری متهم، علی صالحی، دادستان تهران، از تشکیل پرونده در شعبه ویژه بازپرسی خبر داد. به گفته وی، روند قضایی و پلیسی با سرعت در حال انجام است و دستگاه قضایی مصمم است برخوردی قاطع و بازدارنده با عامل یا عوامل این جنایت صورت دهد.