چرا برخی از مردم از نگاه کردن به ماه گرفتگی میترسند؟ در فرهنگها و باورهای مختلف، پدیده ماهگرفتگی با افسانهها و خرافات گره خورده است، اما واقعیت علمی پشت این رویداد کیهانی چیست؟ در این مطلب، به طور دقیق بررسی میکنیم که چرا نگاه کردن به ماه گرفتگی نه تنها خطرناک نیست، بلکه یک فرصت بینظیر برای تماشای زیباییهای آسمان است و تفاوت آن را با پدیده خطرناک خورشیدگرفتگی توضیح میدهیم. همچیین جزئیات دقیق و کاملی از ماه گرفتگی 1404 به وقت تهران را میخوانید.
آیا نباید به ماه گرفتگی نگاه کرد؟
این باور که نگاه کردن به ماه گرفتگی خطرناک است، یکی از باورهای رایج در فرهنگهای مختلف است. اما از نظر علمی، این یک تصور کاملاً غلط است و نگاه کردن مستقیم به ماه گرفتگی، هیچ خطری برای چشم انسان ندارد.
ماه خونین خطرناک است یا بی خطر؟
دلیل علمی بیخطر بودن ماهگرفتگی بسیار ساده است:
ماهگرفتگی زمانی اتفاق میافتد که کره زمین بین ماه و خورشید قرار میگیرد و سایه زمین بر روی ماه میافتد. در این حالت، ماه تنها نوری را که از خورشید دریافت کرده و از سایه زمین عبور کرده است، منعکس میکند. نور ماه در این شرایط بسیار ضعیفتر از نور خورشید است و هرگز به اندازهای شدید نیست که بتواند به شبکیه چشم آسیب برساند. شما میتوانید با خیال راحت و با چشم غیرمسلح، بدون نیاز به هیچ ابزار محافظتی، این پدیده زیبا را مشاهده کنید.
مقایسه با خورشیدگرفتگی: تفاوت خطرناک و بیخطر
تصور خطرناک بودن ماهگرفتگی اغلب با خورشیدگرفتگی اشتباه گرفته میشود و این دو پدیده کاملاً متفاوت هستند.
- خورشیدگرفتگی: در این پدیده، ماه بین زمین و خورشید قرار میگیرد. در این حالت شما مستقیماً به سمت خورشید نگاه میکنید که نور آن بسیار شدید و حاوی اشعههای فرابنفش است. نگاه کردن مستقیم به خورشید حتی برای چند ثانیه میتواند باعث سوختگی شبکیه و در نهایت نابینایی شود. به همین دلیل، برای تماشای خورشیدگرفتگی، استفاده از فیلترهای محافظ یا عینکهای مخصوص الزامی است.
خسوف یا ماه گرفتگی 1404 کیه؟
دومین خسوف کامل سال ۲۰۲۵ میلادی که به دلیل شکست نور در جَو زمین و رنگ قرمز مسی ماه به «ماه خونین» معروف است، یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ (۷ سپتامبر ۲۰۲۵) قابل مشاهده است. مراحل کامل ماهگرفتگی به وقت تهران به شرح زیر است:
- شروع گرفت جزئی:ساعت ۱۹:۵۷
- شروع گرفت کلی:ساعت ۲۱:۰۰
- اوج گرفت:ساعت ۲۱:۴۱
- پایان گرفت کلی:ساعت ۲۲:۲۲
- پایان گرفت جزئی:ساعت ۲۳:۲۶
از لحظهی آغاز تا پایان، بیش از سه ساعت و بیست و هشت دقیقه به طول میانجامد. اوج این نمایش، یعنی مرحلهی «کلیّت» (Totality)، که در آن ماه کاملاً در سایهی زمین قرار میگیرد، به تنهایی حدود هشتاد و دو دقیقه ادامه خواهد داشت! این مدت زمانِ چشمگیر، این خسوف را در دستهی یکی از بهیادماندنیترین و تماشاییترین خسوفهای قرن قرار میدهد؛ فرصتی استثنایی برای دیدن زیباییهای کیهانی!
جمعبندی
بنابراین، نگاه کردن به ماهگرفتگی کاملاً امن است و نیازی به نگرانی نیست. با این حال، باید همیشه از نگاه کردن مستقیم به خورشیدگرفتگی بدون محافظت مناسب خودداری کرد.