در هر جامعهای، آموزش و پرورش سنگ بنای پیشرفت و آینده است. مدرسهها جایی هستند که کودکان و نوجوانان با دانش، مهارت و ارزشهای اخلاقی آشنا میشوند و برای ساختن آیندهای بهتر آماده میشوند. اما ساختن این مدرسهها، کاری بزرگ است که گاهی به دست کسانی انجام میشود که به آنها خیرین مدرسهساز میگوییم.
خیرین مدرسهساز چه کسانی هستند؟
خیرین مدرسهساز، افراد یا گروههایی هستند که با پول خودشان یا با جمع کردن کمکهای مردمی، مدرسههای جدید میسازند یا به تعمیر و بازسازی مدرسههای قدیمی کمک میکنند. این افراد بدون اینکه انتظار پاداشی داشته باشند، فقط برای اینکه بچهها بتوانند در یک جای خوب درس بخوانند، این کار بزرگ را انجام میدهند.
چرا مدرسهسازی مهم است؟
در بسیاری از روستاها یا مناطق کمبرخوردار، ممکن است مدرسهای وجود نداشته باشد یا مدرسههای موجود، قدیمی و فرسوده باشند. در چنین شرایطی، دانشآموزان مجبورند در جاهایی درس بخوانند که مناسب نیست، یا حتی کیلومترها راه را برای رسیدن به مدرسه طی کنند. خیرین مدرسهساز با ساختن مدرسههای جدید، این مشکلات را حل میکنند.
مدرسههایی که آنها میسازند، معمولاً با امکانات خوب مثل آزمایشگاه، کتابخانه، و کلاسهای استاندارد طراحی میشوند تا محیطی شاد و امن برای یادگیری فراهم کنند.
یک نمونه واقعی: حسین وکیلی مقدم
یکی از خیرین مدرسهساز مشهور، مهندس عبدالرضا وکیلی است. او یک کارآفرین اهل نیشابور است که با دیدن وضعیت نامناسب مدرسهها در این شهر و مناطق اطراف، تصمیم گرفت به کمک دانشآموزان برود.
فعالیتهای مهندس وکیلی از ساخت یک یا دو مدرسه فراتر رفته و به پروژههای بزرگ مقیاس تبدیل شده است. او با ساخت بیش از ۱۰۰ مدرسه در نیشابور و مناطق اطراف، رکورد قابل توجهی را به ثبت رسانده است. برخی از این مدارس به نام او، با عنوان “مدارس وکیلی” شناخته میشوند.
این مدارس فقط شامل کلاس درس نیستند، بلکه بسیاری از آنها دارای امکانات پیشرفتهای مانند سالنهای ورزشی، آزمایشگاه، و خوابگاه هستند. یکی از بزرگترین پروژههای او، ساخت مجتمع آموزشی، فرهنگی و ورزشی وکیلی ۱۰۰ است که به عنوان بزرگترین مجتمع آموزشی خیرساز در کشور شناخته میشود.
داستان او نشان میدهد که هر کسی، با هر شغلی، میتواند در کارهای خیر شریک باشد و تأثیر بزرگی روی زندگی دیگران بگذارد. او در گفتگو با رسانهها، تنها آرزوی خود را این میداند که در شهرش دیگر مدرسهای فرسوده نباشد.

فریده اعرابی خیر مدرسه سازی که نامش جاویدان شد
فریده اعرابی، بانوی نیکاندیشی بود که با وجود مبارزه با بیماری سرطان و در آخرین لحظات زندگیاش، بر تحقق آرزوی بزرگ خود، یعنی ساختن مدرسه، پافشاری کرد. او که هنرمند و نقاش بود، سالها درآمد حاصل از فروش تابلوهایش را به خیریههایی مانند موسسه محک میبخشید. پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۹۴، با دیدن مشکلات در حوزه آموزش و پرورش، تصمیم گرفت بزرگترین کار خیر خود را انجام دهد: فروش تنها آپارتمانش برای ساخت یک مدرسه.
پس از تشخیص بیماری سرطان در سال ۱۳۹۴، فریده اعرابی با شجاعت با بیماری جنگید، اما در نهایت در ۲۹ آبان ۱۳۹۹ درگذشت. واپسین لحظات زندگی او با گفتوگو در مورد ساخت مدرسه و گرفتن قول از همسر و فرزندانش برای ادامه این مسیر همراه بود. همسرش، مرتضی اعرابی، و فرزندانش، آزاده و مهدی، این پیمان را ابدی دانستند و راه او را ادامه دادند.
مرتضی اعرابی پس از درگذشت همسرش، بررسیها و تحقیقات لازم برای ساخت مدرسه را آغاز کرد. او با کمک دوستان و آشنایان در سراسر جهان، تلاش میکند تا این کار خیر را به سرانجام برساند و فرهنگ نیکوکاری را ترویج دهد. خواهر و برادر مرتضی اعرابی نیز در تهران، هزینههای تحصیلی چند دانشآموز را تأمین میکنند.
فرزندان او، دکتر آزاده اعرابی نماینده سوئد در اتحادیه اروپا، و پسرش که در زمینه روشهای آموزشی دکترا دارد، نیز در مسیر علم و دانش پیشرو هستند. نوههای او، نیما و امیل نیز هر کدام در رشتههای مهمی مشغول به تحصیلند و این امر نشاندهنده اهمیت علم و آموزش در این خانواده است.
آرزوی مرتضی اعرابی این است که دانشآموزان این مدرسه به مدیران شایسته و مفیدی برای پیشرفت ایران تبدیل شوند. او همچنین متعهد شده است که هر سال نوشتافزار تمامی دانشآموزان مدرسه فریده را تأمین کند.
تأثیر مدرسهسازان بر جامعه
کمک خیرین مدرسهساز فقط به ساختن چند کلاس درس محدود نمیشود. این کار تأثیرات بزرگی بر جامعه دارد:
- آیندهسازی: با فراهم کردن فرصت تحصیل برای بچهها، به آنها کمک میکنند تا آینده بهتری داشته باشند و در آینده به جامعه خدمت کنند.
- ایجاد امید: دیدن یک مدرسه جدید، امید را در دل مردم یک روستا یا شهر زنده میکند.
- ترویج فرهنگ نیکوکاری: وقتی مردم میبینند که یک خیر مدرسهای ساخته، آنها هم تشویق میشوند تا در کارهای خیر دیگر مشارکت کنند.
چطور ما میتوانیم کمک کنیم؟
ما هم میتوانیم در این کار خیر شریک باشیم. هرچند شاید نتوانیم یک مدرسه کامل بسازیم، اما میتوانیم:
- به موسسات خیریه مدرسهسازی کمکهای کوچک مالی بدهیم.
- وسایل و تجهیزات مدرسه مانند کتاب، خودکار یا کیف به بچههای نیازمند اهدا کنیم.
- درباره اهمیت مدرسهسازی و خیرین، با دوستان و خانواده خود صحبت کنیم.
این کارها به ما یاد میدهد که با هم میتوانیم آینده روشنتری برای همه بچهها بسازیم.

