حضرت محمد بن عبدالله (ص) آخرین فرستاده خداوند برای هدایت انسانها است. مسلمانان با قاطعیت ایشان را «خاتم النبیین» (ختمکننده پیامبران) میدانند، به این معنا که دین اسلام، آخرین و کاملترین شریعت الهی است که پس از آن، دیگر نیازی به پیامبر جدید نخواهد بود. این تحقیق به بررسی تولد، دوران زندگی پررنج اما پربار، بعثت، هجرت تاریخی و میراث جاودانه این پیامبر بزرگ الهی، که نور هدایت او تا ابدیت بر جهان میتابد، میپردازد.
حضرت محمد مصطفی (ص): خاتم النبیین و آخرین پیامبر الهی
آخرین پیامبر خدا و کاملکننده سلسله پیامبری، حضرت محمد بن عبدالله (ص)، بنیانگذار دین مبین اسلام است. مسلمانان به اعتقاد قاطع، ایشان را «خاتم النبیین» یا «ختم کننده پیامبران» میدانند؛ عنوانی که در آیه ۴۰ سوره احزاب در قرآن کریم به صراحت ذکر شده است و به این معناست که پس از ایشان، دیگر هیچ پیامبر جدیدی برای هدایت بشر نخواهد آمد و شریعت اسلام، آخرین و کاملترین شریعت الهی است.
نام و کنیه محمد(ص)
نام اصلی ایشان محمد است که در قرآن چهار بار تکرار شده و نام دیگرشان احمد است. کنیههای معروف ایشان ابوالقاسم (پدر قاسم) و ابوابراهیم است.
القاب مشهور پیامبر
برجستهترین القاب او عبارتند از: رسولالله، خاتمالنبیین (آخرین پیامبر)، رحمة للعالمین (رحمت برای جهانیان)، مصطفی (برگزیده)، امین (امانتدار) و سراج منیر (چراغ روشن).
ولادت پیامبر
حضرت محمد (ص) در ۱۷ ربیعالاول (به روایتی ۱۲ ربیعالاول) از سالی که به عام الفیل (سال ۵۷۰ میلادی) مشهور است، در شهر مکه در شبهجزیره عربستان به دنیا آمدند. پدر ایشان عبدالله پیش از تولدشان و مادرشان آمنه بنت وهب در شش سالگی ایشان درگذشت.
دوران کودکی و جوانی (پیش از بعثت)
پس از فوت پدر و مادر، سرپرستی ایشان ابتدا به عبدالمطلب (پدربزرگ) و سپس به ابوطالب (عموی بزرگوار) واگذار شد. ایشان در جوانی به دلیل صداقت، امانتداری و پاکدامنی بینظیر، در جامعه فاسد و بتپرست مکه به لقب «محمد امین» مشهور شدند.
در سنین جوانی، در پیمان شرافتمندانه «حلف الفضول» شرکت کردند که هدف آن حمایت از مظلومان و بازپسگیری حق آنان بود و این نشان از روحیه عدالتخواهی ایشان داشت.
در سن ۲۵ سالگی با حضرت خدیجه (س)، یکی از بانوان بافضیلت و ثروتمند مکه، ازدواج کردند. ایشان در تمام عمر، یار و یاور وفادار پیامبر (ص) بودند.
بعثت و آغاز رسالت (۶۱۰ میلادی)
حضرت محمد (ص) در سن ۴۰ سالگی و در روز ۲۷ رجب (به روایت مشهور شیعه) به پیامبری مبعوث شدند. محل بعثت، غار حرا در کوه نور نزدیکی مکه بود که ایشان برای عبادت و تفکر در عظمت خلقت به آنجا میرفتند.
در غار حرا، جبرئیل (ع) فرشته وحی بر ایشان نازل شد و اولین آیات سوره علق (بخوان به نام پروردگارت که آفرید…) را بر ایشان خواند.
مهمترین پیام ایشان، دعوت مردم به توحید (خدای یگانه)، کنار گذاشتن بتها، اجرای عدالت و کامل کردن فضایل اخلاقی بود. خود ایشان هدف از بعثت را «تکمیل مکارم اخلاقی» معرفی کردند.
معجزه اصلی و پایدار حضرت محمد (ص)، کتاب آسمانی قرآن کریم است که کلام خداوند بوده و معجزه جاودان ایشان در فصاحت، بلاغت و محتواست.
دوران هجرت و تشکیل حکومت اسلامی (۶۲۲ میلادی)
سه سال اول، دعوت به اسلام به صورت پنهانی و پس از آن، دعوت به صورت علنی انجام شد. لجاجت و آزار مشرکان مکه، به ویژه قریش، باعث شد مسلمانان مورد شدیدترین شکنجهها قرار گیرند.
در پی تشدید آزارها و توطئه برای قتل پیامبر (ص)، ایشان در سال ۱۳ بعثت (۶۲۲ میلادی) به شهر مدینه (یثرب سابق) هجرت کردند. این واقعه، مبدأ تاریخ اسلامی (هجری قمری) قرار گرفت.
در مدینه، ایشان با اتحاد مهاجران و انصار، اولین جامعه اسلامی را بنا نهادند، مسجد النبی را ساختند و با تدوین منشور مدینه، بنیان یک حکومت مبتنی بر قانون و همزیستی مسالمتآمیز را پی ریختند.
رحلت و میراث جاودانه
حضرت محمد (ص) به مدت ۲۳ سال رسالت الهی را بر عهده داشتند. ایشان در ۲۸ صفر سال ۱۱ هجری (حدود ۶۳۲ میلادی) در سن ۶۳ سالگی در شهر مدینه رحلت فرمودند و در همان محل (حجره خود در کنار مسجد النبی) به خاک سپرده شدند.
پیامبر اسلام (ص) با رسالت خود، دین اسلام را به عنوان کاملترین و آخرین دین الهی معرفی کردند. ایشان با ارائه قانون و شریعت جامع در قرآن و سنت، راهنماییهای لازم را برای سعادت دنیا و آخرت بشر در تمام اعصار پس از خود، به جا گذاشتند و به سلسله نبوت خاتمه دادند.