دانشآموزان عزیز کلاس ششم، داستان زندگی پیامبران الهی، سرشار از درسهای بزرگ شجاعت، توکل و ایمان است. یکی از این پیامبران عظیمالشأن، حضرت هود (ع) است. او در زمانهای مبعوث شد که مردم قدرتمند و ثروتمند قوم عاد، به دلیل قدرت بدنی و تمدن باشکوه خود، دچار غرور و طغیان شده بودند و خدای یگانه را فراموش کرده بودند. حضرت هود (ع)، با وجود تهدیدها و تمسخرهای قومش، سالها آنها را به سمت توحید و دوری از بتپرستی دعوت کرد. این تحقیق کامل، به معرفی حضرت هود (ع)، تمدن حیرتانگیز قوم عاد و سرانجام دردناک آنها در برابر تندباد ویرانگر الهی میپردازد.
تحقیق کامل درباره حضرت هود (ع) و قوم عاد
حضرت هود (ع) یکی از پیامبران بزرگ الهی و دومین پیامبری است که پس از حضرت نوح (ع)، برای مبارزه با شرک و بتپرستی مبعوث شد. نام مبارک او ۷ بار در قرآن کریم ذکر شده است و یازدَهمین سوره قرآن (سوره هود) به نام او نامگذاری شده که بخش مهمی از داستان او و قومش را روایت میکند.
هویت و نسب حضرت هود (ع)
حضرت هود از نوادگان حضرت نوح (ع) است و نسب او با چند واسطه به ارم بن سام بن نوح میرسد. سلسله نسب او را اغلب به صورت هود بن عبدالله بن رباح… بن سام بن نوح ذکر کردهاند.
بر اساس روایاتی از امام علی (ع)، حضرت هود (ع) به همراه پیامبرانی چون صالح، شعیب، اسماعیل و پیامبر اسلام (ص)، از جمله پیامبران عربزبان بودند. گفته شده که او را «هود» نامیدند، زیرا از گمراهی قومش هدایت یافته و از سوی خداوند برای راهنمایی قوم گمراهش برگزیده شده بود.
در روایات، شمایل او را شبیه به حضرت آدم (ع) توصیف کردهاند؛« بلندبالا، با سر و صورتی پرمو و چهرهای زیبا».
قوم عاد: صاحبان قدرت، ثروت و تکبر
رسالت حضرت هود (ع) در میان قوم نیرومند و مرفه عاد بود. قوم عاد در سرزمینی به نام احقاف زندگی میکردند. احقاف به منطقهای با شنهای روان و تپههای ریگی گفته میشود که بین یمن و عمان در جنوب شبه جزیره عربستان قرار داشت و در آن زمان بسیار حاصلخیز و سرسبز بود.
قوم عاد مردمی تنومند، درشت هیکل و بسیار بلند قامت (چون درختان خرما) بودند. آنها از نظر قدرت بدنی و عمر طولانی، بر دیگر اقوام برتری داشتند و به همین دلیل دچار غرور و طغیان شده بودند و میگفتند: “چه کسی از ما نیرومندتر است؟”
قوم عاد به ساخت و سازهای عظیم و باشکوه شهرت داشتند. قرآن کریم در سوره فجر، از شهر افسانهای و تمدن آنها با عنوان «اِرَم ذاتُ العِماد» (ارمِ دارای ستونهای بلند) یاد میکند. مفسران این شهر را دارای کاخها و ساختمانهای مرتفع و مجلل دانستهاند که نماد ثروت و قدرت مادی آنها بوده است.
دعوت هود (ع) و مبارزه با شرک
قوم عاد پس از طوفان نوح (ع)، نخستین قومی بودند که دوباره به بتپرستی روی آوردند.
حضرت هود (ع) در سن ۴۰ سالگی مأمور شد تا قوم خود را به توحید محض، پرستش خدای یگانه و ترک بتپرستی دعوت کند و به آنها یادآوری کند که نباید به قدرت بدنی و ثروت خود مغرور شوند.
قوم عاد که در کبر و غرور فرورفته بودند، دعوت هود (ع) را با لجاجت رد کردند. آنها او را دروغگو، نادان و سبکمغز (سفیه) خواندند و گفتند: «تو چه مزیتی بر ما داری؟ تو هم مانند ما غذا میخوری و میآشامی!» آنها به شدت به روش بتپرستی نیاکان خود اصرار ورزیدند. هود (ع) با وجود لجاجت قوم، سالها به نصیحت و انذار آنها ادامه داد و آنها را از عذاب دردناک الهی برحذر داشت.
عذاب الهی و پایان قوم عاد
پس از آنکه دعوت حضرت هود (ع) جز بر عدهای بسیار اندک (که به او ایمان آوردند) تأثیری نداشت، خداوند عذاب خود را نازل کرد. عذاب قوم عاد یک تندباد سهمگین، سرد و کوبنده بود. قرآن این باد را به اوصافی چون «ریح صرصر عاتیه» (باد سرد و سرکش)، «عقیم» (باد نازا) و «عذاب الیم» توصیف میکند.
این طوفان ویرانگر به مدت هفت شب و هشت روز بر قوم عاد وزید و تمامی انسانها و داراییهایشان را نابود کرد. قرآن میفرماید که این باد قوم عاد را مانند تنههای نخلهای پوسیده و ریشهکن شده از جا درآورد.
تنها حضرت هود (ع) و مؤمنان اندکی که به او ایمان آورده بودند، به امر الهی از این عذاب نجات یافتند.
سرانجام حضرت هود (ع)
پس از نابودی قوم عاد، حضرت هود (ع) و یارانش به زندگی خود ادامه دادند. برخی منابع اشاره میکنند که حضرت هود (ع) و پیروانش پس از این حادثه به مکه هجرت کرده و تا پایان عمر در همانجا یا در منطقه حَضرَموت (بین یمن و عمان) سکونت گزیدند.
درباره محل دفن حضرت هود (ع) اختلاف نظر وجود دارد. قبرستانی در وادیالسلام شهر نجف (عراق) منسوب به ایشان است و در زیارتنامههای امام علی (ع) نیز از هود و صالح به عنوان دو همسایه نام برده شده است. همچنین گفتههایی درباره دفن او در حضرَموت یا حمص سوریه وجود دارد.