امام خمینی (ره) مایهٔ بدبختی مسلمانان را به طور مشخص، حکومتهای وابسته به شرق و غرب میدانستند. این موضوع به طور صریح در وصیتنامه سیاسی-الهی ایشان و همچنین سخنرانیهای متعددشان ذکر شده است.
توضیح دیدگاه امام خمینی(ره) درباره عوامل بدبختی مسلمانان
ایشان در یکی از فرازهای وصیتنامهٔ خود، خطاب به ملتهای اسلامی چنین توصیه میکنند:
«…حکومتهای جائر خود را در صورتی که به خواست ملتها که خواست ملت ایران است سر فرود نیاورند، با تمام قدرت به جای خود بنشانید، که مایهٔ بدبختی مسلمانان، حکومتهای وابسته به شرق و غرب میباشند.» (صحیفه امام، جلد ۲۱، صفحه ۴۱۳)
تفسیر این دیدگاه:
- وابستگی به شرق و غرب: منظور ایشان دولتهایی بود که استقلال واقعی نداشتند و سیاستهای کلانشان توسط قدرتهای بزرگ جهانی (انگلیس، ایالات متحده و بلوک غرب یا شوروی و بلوک شرق در آن زمان) دیکته میشد.
- سرسپردگی و خیانت: به اعتقاد ایشان، این حکومتها به جای حفظ منافع ملتهای مسلمان، برای بقای خودشان مقاصد ابرقدرتها را در سرزمینهای اسلامی اجرا میکردند و مانع از بیداری و پیشرفت جهان اسلام میشدند.
به طور کلی، از نظر امام خمینی (ره)، مهمترین موانع سعادت و خوشبختی مسلمانان در سطح حکومتی، وابستگی سیاسی به قدرتهای خارجی، و در سطح عمومی، تفرقه و دوری از فرهنگ اصیل اسلامی و قرآن بود. درواقع امام خمینی(ره) در سخنانشان گاه به نقش حکومتها و قدرتها در خوشبختی و بدبختی جوامع اشاره میکنند که بدین شرح است:
- بدبختی و خوشبختی ملتها بسته به اموری است که یکی از مهمات آن صلاحیت داشتن هیأت حاکمه است.
- همه بدبختی ما از این آمریکا و شوروی و انگلستان است.
- تمامی بدبختیهای ما، از شاه و رژیم سلطنت است.