بسیج میقات پابرهنگان از کیست؟ این عبارت به چه معناست؟

عبارت “بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است” یکی از مشهورترین و پرمعناترین توصیفاتی است که از نهاد بسیج مستضعفین شده است. این عبارت متعلق به بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی (ره) است.

تحلیل عبارت «بسیج میقات پابرهنگان»

این عبارت بخشی از پیام تاریخی و مهم امام خمینی (ره) در تاریخ ۲ آذر ماه ۱۳۶۷ (در آستانه نهمین سالروز تأسیس بسیج مستضعفین) است که پس از پایان جنگ تحمیلی صادر شد. این پیام، حاوی تعریف جامعی از جایگاه و ماهیت بسیج در ساختار فکری و دفاعی نظام جمهوری اسلامی است.

خالق عبارت “بسیج میقات پابرهنگان است” کیست؟

این جمله بخشی از پیام مفصل امام خمینی (ره) است که در صحیفه امام، جلد ۲۱، صفحه ۱۹۴ ثبت شده است. این پیام نه تنها به تمجید از فداکاری‌های بسیجیان در طول جنگ می‌پردازد، بلکه برای آینده انقلاب، ماهیت بسیج را از یک نهاد صرفاً نظامی به یک تفکر و فرهنگ ارتقا می‌دهد.

در دیبامگ بخوانید: متن و پیام تبریک هفته بسیج | هفته بسیج گرامی باد

میقات پابرهنگان یعنی چه؟

این عبارت از دو بخش اصلی تشکیل شده است که هر کدام دارای بار معنایی عمیق دینی و اجتماعی هستند:

الف) میقات پابرهنگان

• میقات: در فقه اسلامی، میقات به محل و زمانی گفته می‌شود که حجاج برای ورود به مناسک حج، احرام می‌بندند و خود را از تعلقات دنیوی جدا می‌کنند. این مکان، نقطه آغاز یک سفر معنوی و بندگی خالص است.

• پابرهنگان: اشاره به مستضعفان، مردم کوچه و بازار، طبقات محروم و مردمی دارد که در اوایل انقلاب و جنگ، با خلوص نیت و بدون چشمداشت مادی، به دفاع از آرمان‌ها پرداختند.

• نتیجه: امام خمینی (ره) بسیج را “نقطه آغازین حرکت معنوی و بندگی خالصانه مستضعفین” می‌دانند؛ یعنی جایی که محرومان با خلوص تمام، از تمامی تعلقات دنیوی رها شده و برای رسیدن به اهداف الهی و خدمت، لباس جهاد می‌پوشند.

ب) معراج اندیشه پاک اسلامی

• معراج: در فرهنگ اسلامی، معراج اشاره به سفر آسمانی پیامبر اسلام (ص) دارد که اوج سیر و سلوک روحانی و ارتباط با خداوند است.

• اندیشه پاک اسلامی: اشاره به تفکر اسلام ناب محمدی (ص) دارد که بسیج نگهبان و مروج آن است.

• نتیجه: بسیج نه تنها یک نهاد زمینی، بلکه “بالابرنده اندیشه خالص دینی” است که افراد را از دغدغه‌های مادی به سوی کمال، بصیرت و رشد معنوی می‌رساند.

جایگاه بسیج در اندیشه امام (ره)

امام خمینی (ره) در این پیام و سایر بیانات خود، بسیج را با تعابیر مهم دیگری نیز توصیف کرده‌اند که همگی مؤید این مفهوم‌اند:

• شجره طیبه: بسیج “شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می‌دهد.”

• مدرسه عشق: بسیج “مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است”.

• لشکر مخلص خدا: بسیج “لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده‌اند.”

• افتخار امام: ایشان در پایان پیام خود می‌فرمایند: “من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می‌خورم و از خدا می‌خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی‌ام.”