پروین دولتآبادی (زاده ۲۳ مهر ۱۳۲۳ در تهران و درگذشته ۱۳ بهمن ۱۳۹۵) نویسنده، شاعر، و فعال فرهنگی ایرانی بود. او به عنوان یکی از برجستهترین شاعران زن و نویسندگان ایرانی شناخته میشود. دولتآبادی در زمینه شعر، داستان کوتاه، نمایشنامه، و مقاله نویسی فعالیت داشته است و آثار بسیاری از او منتشر شده است. با این شاعر بنام در دیبامگ آشنا شوید.
بیوگرافی پروین دولت آبادی
پروین دولتآبادی در تاریخ ۲۱ بهمنماه ۱۳۰۳ در محله احمدآباد اصفهان از مادری فرهنگی و مدیر مدرسه به نام فخرگیتی و پدری به نام حسامالدین دولتآبادی که رئیس اداره اوقاف اصفهان بود زاده شد. از شاعران برجسته ی کودکان ایران و از بینان گذاران شورای کتاب کودک بود. البته این لقب بسیار برازنده او است که مجموعههای شعری گوناگونی چون «بر قایق ابرها»، «گل را بشناس کودک من» و «مرغ سرخ پاکوتاه» را برای کودکان سروده است.
این شاعر اصفهانی پس از پایان دوره ی دبیرستان، رشته نقاشی و مجسمهسازی در دانشکده ی هنرهای زیبا را برگزید و چند بار هم در کلاس ها شرکت کرد، اما بازدید از یک پرورشگاه تصمیم او را تغییر داد و بر آن شد که به کار سرپرستی و تربیت کودکان پرورشگاه بپردازد. او شعرهای بسیاری را برای کودکان سروده است که شماری از آنها زینتبخش کتابهای درسی دانشآموزان نیز بوده است. یکی از این شعرها، مثنویِ معروفِ «بازمیآید پرستو نغمهخوان» است:
بادِ سر آرام بر صحرا گذشت /// سبزهزاران رفتهرفته زرد گشت
تک درختِ نارون شد رنگرنگ /// زرد شد آن چتر شاداب قشنگ
برگ برگِ گل به رقصِ باد ریخت /// رشتههای بیدبُن از هم گسیخت…
انصاری دبیر شورای کتاب کودک درباره ویژگیهای اخلاقی این شاعر میگوید: تا آنجایی که من ایشان را شناختم بسیار صدیق، معتقد به اخلاق، خیلی شفاف و البته زودرنج بودند؛ به همین دلیل بانویی بودند که بنا بر دلایل مختلف خیلی رنج بردند. من از نزدیک، شاید با کمی فاصله نظارهگر زندگیشان بودم و خیلی چیزها را از ایشان آموختم؛ از جمله بزرگواری و سعه صدر. اما در مجموع با وجود اینکه کارمند شرکت نفت بودند و در کتابخانه شرکت نفت کار میکردند و با جامعه خیلی ارتباط داشتند، اما کنارهگیر بودند و دوستانشان را به دقت انتخاب میکردند. یک دوست صمیمی بودند و وجودشان سرشار از صمیمیت و خوبی بود.
وی به همراه محمود کیانوش تلاش کرد سروده های سرگرم کننده و لذت بخش را جایگزین شعرهای پندآموز متداول آن دوران کند. او در آثارش با پدیدههایی چون آب، خورشید و باران زیباترین شعرها را آفریده کرده است و در آن ها از امید و زندگی در صلح سخن میگوید. وی از اندک شاعرانی است که آثارش در کتاب های درسی نیز آمده است.
از دیگر فعالیت های او در زمینه ی ادبیات کودکان ایران، گردآوری گنجینه ادبیات کودکان با همکاری لیلی ایمن آهی و بنیان گذاری انتشارات تخصصی ادبیات کودک به همراه پرویز ناتل خانلری را می توان نام برد. از همان آغاز انتشار نشریه «پیک» با این نشریه همکاری داشت و در دو سال اول انتشار آن تنها شاعر این نشریه بود.
او همچنین از ویراستاران بخش کتابهای کودکان انتشارات فرانکلین بود. از آثار این شاعر کودکان میتوان به شوراب، بر قایق ابرها، باز میآید پرستو نغمهخوان، هلال نقرهسار، در بلورین جامه انگوری و “گنجشک و وزغ” اشاره کرد.
کتاب شعر گل بادام او در سال ۱۳۶۶ جایزه ی شعر شورای کتاب کودک را دریافت کرد.
پروین دولتآبادی روز سهشنبه ۲۷ فروردین سال ۱۳۸۷ شمسی در سن ۸۴ سالگی بر اثر سکته قلبی در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا دفن گردید.
دولت آبادی بیش از۵۰ اثر برای کودکان دارد،از جمله:
گل بادام (برگزیده شورای کتاب کودک در سال ۱۳۶۶ )
بر قایق ابرها
شوراب
هلال نقرهسا
آتش و آب
باز میآید پرستو نغمهخوان
گنجشک و وزغ
شهر سنگ
در بلورین جامه انگور
جمجمک برگ خزان
گذری در ادبیات کودکان
یک بازیگر
و ویرایش بیش از ۲۰ کتاب کودکان