سوخت مادهای است که در اثر تغییرات (معمولاً شیمیائی) تولید انرژی مفید میکند که بعداً میتواند تبدیل به انرژی مکانیکی شود. این تغییرات معمولاً با سوختن (یعنی ترکیب با اکسیژن) همراه است. هیدروکربن ها تا حد زیادی شایع ترین منبع سوخت مورد استفاده توسط انسان است، اما در بسیاری از موارد فلزات رادیو اکتیو نیز استفاده می شوند.
انواع سوختهای قدیمی
1. چوب: چوب یکی از مهمترین منابع سوختی در قدیم بود و برای پختوپز، گرمایش و ساخت آتش استفاده میشد.
2. ذغال چوب: برای ایجاد گرمای پایدارتر و شدیدتر، بهخصوص در آهنگری، پختوپز و گرمایش استفاده میشد.
3. روغنهای حیوانی و گیاهی: برای روشنایی (چراغهای روغنی) و گاهی پختوپز استفاده میشد.
4. سرگین و فضولات حیوانی خشکشده: بهویژه در مناطقی مانند بیابانها و دشتها، از فضولات حیوانی بهعنوان سوخت استفاده میکردند.
انواع سوختهای نوین
تجدیدناپذیر
الف – سوخت های فسیلی
وقتی تنه های پوسیدهِ درختان و باقیمانده ی جانوران در زیر گل و لای، تحت فشار و دمای مناسب قرار می گیرند به این نوع از سوخت ها تبدیل می شوند كه به آن ها سوخت های فسیلی می گویند. از مجموعه ی این ماده ها می توان زغال سنگ، نفت سفید، بنزین، نفت گاز، روغن موتور، رنگ و . . . را نام برد. این سوخت ها با تولید گازهایی مانند باعث آلودگی محیط زیست و گرم شدن زمین می شوند
ب – سوخت های هسته ای
بر اثر واكنش نوترون با هسته ی برخی از اتم های سنگین مانند اورانیوم و توریم این هسته به دو یا چند هسته ی سبك ترشكافته می شود كه بر اثر آن گرمای بسیار زیادی تولید می شود. به عنوان مثال انرژی حاصل از شكافت كامل 1اورانیوم معادل با انرژی حاصل از سوختن حدودزغال سنگ است
در یك راكتور هسته ای، ماده ی شكافت پذیر در كوره ای بر اثر واكنش با نوترون شكافته می شود. با گرمای حاصل می توان آب را تبدیل كرد و توسط بخار برق تولید كرد. از جمله مشكل هایی كه استفاده از این سوخت ایجاد می كنند می توان به محدود بودن این سوخت ها، شكل آماده سازی این عنصرها برای فرآیند شكافت، پرتوزا بودن آن ها و پس مانده ی آن ها اشاره كرد
منابع انرژی تجدیدپذیر
این منبع های انرژی تمام نمی شوند و معمولاً آلودگی به وجود نمی آورند. اینك به بررسی برخی از این منبع های انرژی می پردازیم

الف – انرژی خورشیدی
یكی از منبع های انرژی پایان ناپذیر خورشید است. انرژی ای كه زمین از خورشید دریافت می كند بسیار زیاد است درهر ثانیه، هر متر مربع زمین حدود انرژی از خورشید دریافت می كند. بخشی از انرژی خورشید صرف گرم كردن زمین و جسم های روی آن می شود. بخش دیگری برای فوتوسنتز در گیاهان استفاده می شود
یكی از راههای بهره گیری از این انرژی، آب گرم كن های با دمای كم است كه می توان از آن ها در منزل استفاده كرد
روش دیگر بهره گیری از انرژی خورشیدی به كار بردن سلول های خورشیدی است كه نور را مستقیماً به الكتریسیته تبدیل می كند
با استفاده از آینه های مقعر بزرگ (كوره ی خورشیدی) برای متمركز كردن پرتوهای خورشید در یك ناحیه ی كوچك می توان دماهایی تا حدود تولید كرد
ب – انرژی باد
از انرژی باد می توان برای تولید الكتریسیته، آسیاب كردن آرد در آسیاهای بادی، بیرون آوردن از چاه و . . . استفاده كرد. در هر نیروگاه بادی كه برای تولید الكتریسیته ایجاد شده است، حدود 40 تا 100 توربین بادی وجود دارد. از جمله مشكل های این توربین ها می توان ایجاد سروصدای زیاد و خراب كردن منظره ها نام برد
همچنین سوختها را میتوان از جهات دیگر نیز دسته بندی نمود:
سوختها بر اساس خواص فیزیکی
سوخت های جامد: مانند چوب، زغال سنگ، ذغال چوب، پارافین و پیه.
سوخت های مایع: مانند نفت، بنزین، گازوئیل، نفت سفید و الکل.
سوخت های گازی: مانند گاز طبیعی، گاز شهری، گاز مایع و بیوگاز.
سوختها بر اساس نحوه پیدایش
سوخت های فسیلی: این سوخت ها میلیون ها سال پیش از بقایای موجودات زنده در زیر زمین تشکیل شده اند. از جمله سوخت های فسیلی می توان به نفت، گاز طبیعی، زغال سنگ و ذغال سنگ اشاره کرد.
سوخت های غیر فسیلی: این سوخت ها از منابع طبیعی غیر فسیلی مانند گیاهان، حیوانات، آب و نور خورشید تولید می شوند. از جمله سوخت های غیر فسیلی می توان به چوب، الکل، بیوگاز، انرژی خورشیدی، انرژی باد و انرژی هسته ای اشاره کرد.