کمونیست یعنی چه؟ [تعریف کمونیست به زبان ساده]

حتما شما هم در سریال پایتخت، فصل هفتم که همینک در حال پخش است، دیده‌اید که خانواده‌ی تاجیکستانی که پسرشان داماد نقی معمولی شده‌است رازی پنهان با خود دارند و آن هم کمونیست بودن پدر خانواده است.

این راز برای ما بینندگان زمانی آشکار شد که طی فرود “پراید پرنده” باد کلاه گیس آقای شمشیر (پدر شوهر نیکا) را کند و خانواده‌ی آقای شمشیر سعی کردند تتوی داس و چکش سر آقای شمشیر را از خانواده نقی معمولی پنهان کنند.

کمونیست یعنی چه؟

ایدئولوژی کمونیسم بر اساس نظریات کارل مارکس و فریدریش انگلس شکل گرفت و هدف آن ایجاد یک جامعه‌ی بدون طبقه و برابری کامل میان همه‌ی اعضای جامعه است.

فرض کنید در یک کشور همه چیز (کارخانه‌ها، زمین‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس) مال همه‌ی مردم باشد، نه یک عده خاص. پول و ثروت هم طوری تقسیم شود که هیچ کس گرسنه نماند یا بی‌خانه نباشد. هدف اصلی این است که فقیر و پولدار وجود نداشته باشد و همه با هم برابر باشند.

برای مثال در نظام سرمایه‌داری وضع چنین است که یک نفر صاحب کارخانه است و کارگران برایش کار می‌کنند، اما او پول زیادی به جیب می‌زند و کارگران حقوق کمی می‌گیرند. اما در کمونیسم خود کارگران مالک کارخانه هستند و سود آن بین همه به عدالت تقسیم می‌شود. به طور کلی کمونیسم به دنبال حذف اختلافات طبقاتی (کارگران در مقابل سرمایه‌داران) است.

در دنیای امروز، چین و ویتنام هنوز حزب کمونیست دارند، اما اقتصادشان ترکیبی است (یعنی بخش خصوصی هم وجود دارد). کوبا هنوز سیستم کمونیستی دارد، ولی مردمش با مشکلات اقتصادی عدیده‌‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند و خیلی از جوانان در غرب به ایدئولوژی‌های چپگرا (مثل سوسیالیسم دموکراتیک) علاقه دارند.

موافقان کمونیست چه می‌گویند؟

• کمونیست خوب است چون با نابرابری و استثمار کارگران مخالف است.
• کمونیست خوب است چونبه جای رقابت، همکاری را تبلیغ می‌کند.
• ایده‌آل کمونیست شکل‌گیری یک جامعه‌ی بدون فقر و بی‌عدالتی است.

مخالفان کمونیست چه می‌گویند؟

• در عمل، دولت‌های کمونیستی (مثل شوروی یا کره‌ی شمالی) به جای مردم تصمیم گرفتند و آزادی‌ها را محدود کردند.
• وقتی انگیزه‌ی مالی نباشد، ممکن است خلاقیت و پیشرفت کم شود.
• تاریخ نشان داده که فساد در دولت‌های متمرکز زیاد می‌شود.

به نظر شما آیا می‌شود جامعه‌ای ساخت که هم برابر باشد، هم آزادی داشته باشد؟ این همان چیزی است که منتقدان و طرفداران کمونیسم درباره‌اش بحث می‌کنند! نظر شما چیست؟

لطفا نظرات و پیشنهادات خود درباره این مطلب را از طریق بخش “دیدگاه” با ما و خوانندگان محترم مجله اینترنتی ستاره به اشتراک بگذارید.