خسرو شهراز با بیش از پنج دهه فعالیت مستمر و تأثیرگذار در عرصه هنرهای نمایشی ایران، به عنوان یکی از چهرههای ماندگار و ارزشمند در تاریخ تئاتر، سینما و تلویزیون این کشور شناخته میشود. تنوع و گستردگی نقشآفرینیها، کسب جوایز متعدد در عرصه تئاتر و دیدگاههای انتقادی و در عین حال دلسوزانه او نسبت به هنر، جایگاه ویژهای را برای او در میان هنرمندان و علاقهمندان به هنر در ایران رقم زده است.
او نه تنها به عنوان یک بازیگر توانا، بلکه به عنوان یک هنرمند متعهد و دغدغهمند، همواره به ارتقای سطح کیفی آثار نمایشی ایران اندیشیده و تلاش کرده است. به بهانه جدیدترین سریال خسرو شهراز «ناریا»، مروری بر زندگی هنری و شخصی این هنرمند باسابقه خواهیم داشت.
بیوگرافی خسرو شهراز
خسرو شهراز، هنرمند برجسته عرصه بازیگری ایران، در پنجم تیر ماه سال 1330 (برابر با اول فروردین 1330 در برخی منابع) در شهر قصرشیرین واقع در استان کرمانشاه چشم به جهان گشود. این هنرمند پس از گذراندن دوران تحصیل، در سال 1363 موفق به اخذ مدرک لیسانس در رشته برق و الکترونیک از دانشگاه صنعتی شریف شد. پیش از ورود به دانشگاه، وی مدرک کاردانی خود را نیز در رشته برق از هنرستان کرمانشاه دریافت کرده بود. این پیشینه تحصیلی در زمینه مهندسی برق نشان میدهد که ورود خسرو شهراز به دنیای هنر و بازیگری، نه از سر اجبار بلکه از روی علاقه و به صورت کاملاً حرفهای پس از طی کردن مراحل تحصیلات دانشگاهی صورت گرفته است. این امر میتواند دیدگاه منظم و متفکرانهای را در رویکرد او به حرفه بازیگری تبیین نماید.
فعالیت هنری خسرو شهراز با حضور در صحنه تئاتر آغاز شد. او تا سال 1358 در صدا و سیمای کرمانشاه به عنوان هنرمند و فعال در عرصه نمایشهای رادیویی و تلویزیونی محلی به فعالیت پرداخت. پس از آن، در سال 1378، با بازی در فیلم سینمایی “چریکه هورام” به کارگردانی فرهاد مهرانفر، فعالیت جدی خود را در عرصه سینما و تلویزیون در سطح ملی آغاز نمود. این سابقه طولانی در تئاتر و صدا و سیمای محلی، پیش از ورود جدی به سینما و تلویزیون سراسری، تجربهای غنی را برای شهراز فراهم آورد که به تنوع و پختگی نقشآفرینیهای او در آثار بعدی کمک شایانی نمود.
زندگی شخصی خسرو شهراز
خسرو شهراز متأهل بوده و دارای یک دختر به نام کژال است. او از سال 1384 با بیماری تومور مثانه دست و پنجه نرم میکند، اما خوشبختانه این تومور خوشخیم تشخیص داده شده و او تحت نظر پزشک به روند درمان خود ادامه میدهد. شهراز در کنار فعالیت پربار در عرصه بازیگری، سالها به عنوان کارگردان تئاتر و کارمند وزارت نیرو نیز مشغول به کار بوده و اکنون بازنشسته شده است. عشق و علاقه او به تئاتر همواره در مصاحبههایش مشهود بوده و او خود را تسلیم این هنر میداند. شهراز به ایفای نقشهای متفاوت و چندوجهی علاقه خاصی دارد و همواره به دنبال چالشهای جدید در حرفه خود بوده است.
فیلمشناسی خسرو شهراز
خسرو شهراز در طول سالهای فعالیت هنری خود، در آثار متعددی در سینما، تلویزیون و شبکه نمایش خانگی به ایفای نقش پرداخته است.
- سینما: تنوع ژانر در فیلمهای سینمایی که خسرو شهراز در آنها به ایفای نقش پرداخته، نشاندهنده توانایی و علاقه او به تجربه نقشهای مختلف است. از آثار شاخص او در سینما میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
سال | نام فیلم | کارگردان |
1378 | چریکه هورام | فرهاد مهرانفر |
1384 | خانه روشن | وحید موسائیان |
1388 | هفت دقیقه تا پاییز | علیرضا امینی |
1390 | انتهای خیابان هشتم | علیرضا امینی |
1391 | خواب زدهها | فریدون جیرانی |
1391 | لارستان ۶:۳۰ بامداد | محمدحسین لطیفی |
1392 | دلم می خواد | بهمن فرمانآرا |
1392 | حق سکوت | محمدهادی نائیجی |
1392 | چ (فیلم) | ابراهیم حاتمی کیا |
1392 | ماهی و گربه | شهرام مکری |
1392 | قصهها | رخشان بنیاعتماد |
1393 | سه روز و دو شب | مرجان اشرفیزاده |
1394 | هیهات | دانش اقباشاوی |
1395 | عاشقت شدم | کاوه عزیزی |
1398 | دخمه | وحید موسائیان |
این فهرست شامل فیلمهای دفاع مقدس (“چریکه هورام”، “چ”)، درامهای اجتماعی (“انتهای خیابان هشتم”، “حق سکوت”) و آثار تجربی (“ماهی و گربه”) میشود که نشان از گستردگی فعالیتهای او در سینما دارد.
- تلویزیون: حضور مستمر خسرو شهراز در سریالهای تلویزیونی، به ویژه در سالهای اخیر، نمایانگر استقبال از بازی او در این رسانه است. نقشهای او در سریالهای پرطرفداری نظیر “گاندو” و “آنام” سبب شده تا طیف وسیعی از مخاطبان با چهره و هنر او آشنا شوند 1:
سال | نام سریال | کارگردان | نقشهای برجسته |
1351 | پژواک | جمشید شاهمحمدی | |
1382 | معصومیت از دست رفته | داوود میرباقری | |
1390 | فرات | مازیار میری | |
1390 | سقوط آزاد | علیرضا امینی | |
1394 | پشت بام تهران | بهرنگ توفیقی | |
1396 | نفس | جلیل سامان | |
1396 | آنام | جواد افشار | نقش کبیر |
1398 | گاندو | جواد افشار | نقش بازجو |
1399 | ایلدا | راما قویدل | |
1400 | گاندو ۲ | جواد افشار | نقش بازجو |
1400 | در کنار پروانهها | داریوش یاری | |
1400 | بعد از آزادی | محمدعلی باشه آهنگر |
تداوم حضور او در سریالهای پربیننده تلویزیونی نشان از محبوبیت او در میان مخاطبان و تواناییاش در حفظ جایگاه خود در عرصه پویای تلویزیون ایران دارد.
- فیلم تلویزیونی:خسرو شهراز در فیلم تلویزیونی “راه رفتن روی خطوط” در سال 1389 نیز به ایفای نقش پرداخته است.1
- شبکه نمایش خانگی:فعالیت خسرو شهراز در شبکه نمایش خانگی در سالهای اخیر گسترش یافته و نشاندهنده تمایل او به حضور در بسترهای مختلف رسانهای است. سریال “شاهگوش” به کارگردانی داوود میرباقری از آثار قابل توجه او در این زمینه محسوب میشود :
- شاهگوش (1392)
- عطسه (1394)
- سیاوش (1399)
نقش در سریال ناریا
خسرو شهراز در سریال تلویزیونی “ناریا” به کارگردانی جواد افشار به ایفای نقش پرداخته است. این سریال که با نام پیشین “نیشتمان” شناخته میشد، یک مجموعه 50 قسمتی است که برای پخش از شبکه یک سیما تولید شده و از 31 فروردین 1404 به روی آنتن رفته است. “ناریا” با مضمونی پلیسی و گنگستری، داستان زندگی هوژان، یک دختر نخبه و دانشمند ایرانی را روایت میکند که در اوج شکوفایی علمی خود در پی اختراع پدیدهای است که میتواند ایران را از واردات یک محصول استراتژیک بینیاز کند. اما در این مسیر، او با موانع و دسیسههای گروهی از تبهکاران داخلی و خارجی مواجه میشود. تصویربرداری این سریال در شهرهای تهران، کرمانشاه، کردستان و همچنین شهر استانبول در کشور ترکیه انجام شده است.
اطلاعات دقیقی درباره نام شخصیت خسرو شهراز در سریال “ناریا” در منابع موجود ذکر نشده است. با این حال، با توجه به مضمون پلیسی و امنیتی سریال و سابقه بازی خسرو شهراز در نقشهای مشابه، به ویژه در سریال “گاندو” که در آن نقش یک بازجو را ایفا کرده بود، این احتمال وجود دارد که او در “ناریا” نیز نقش یک شخصیت مرتبط با نیروهای امنیتی یا پلیس و یا فردی با نفوذ در داستان را بر عهده داشته باشد.
از آنجایی که سریال “ناریا” به تازگی پخش خود را آغاز کرده است، هنوز هیچ بازخورد مشخصی از سوی منتقدان یا مخاطبان درباره بازی خسرو شهراز در این سریال منتشر نشده است.
سایر آثار برجسته خسروز شهراز
در میان آثار پرشمار خسرو شهراز، برخی نقشها به دلیل تأثیرگذاری و استقبال مخاطبان، جایگاه ویژهای یافتهاند:
-
نقش کبیر در سریال آنام (1396): بازی در نقش کبیر در سریال “آنام” به کارگردانی جواد افشار، یکی از نقشهای ماندگار و تحسینشده در کارنامه هنری خسرو شهراز به شمار میرود. شهراز این نقش را یک شخصیت چندلایه و قابل کار توصیف کرده و از همکاری با هنرمندانی چون گلچهره سجادیه در این سریال ابراز خرسندی نموده است. واکنش مخاطبان به نقش کبیر به گونهای بوده که با دیدن او احساس ناخوشایندی داشتهاند، که از نظر شهراز این امر نشاندهنده اجرای موفقیتآمیز نقش بوده است. این نقش منفی که توانست احساسات قوی را در بینندگان برانگیزد، گواهی بر توانایی شهراز در ایفای نقشهای پیچیده و تأثیرگذار است.
-
نقش بازجو در سریال گاندو (1398 و 1400): ایفای نقش یک مامور امنیتی و بازجو در دو فصل سریال محبوب “گاندو” به کارگردانی جواد افشار، از دیگر آثار برجسته و موفق خسرو شهراز محسوب میشود. شهراز از تجربه بازی در این نقش و همکاری با جواد افشار ابراز رضایت کرده و آن را تجربهای متفاوت و جذاب در کارنامه خود دانسته است. او شخصیت بازجو را به عنوان یک فرد مقتدر که بدون نیاز به اعمال خشونت، اقتدار خود را به نمایش میگذارد، به تصویر کشیده است. این نقش نشان از توانایی شهراز در ایفای نقشهای قدرتمند و با صلابت دارد.
-
سایر نقشهای قابل توجه: خسرو شهراز در فیلم سینمایی “چ” به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا نیز حضور داشته که از آن به عنوان یک تجربه خاطرهانگیز یاد کرده است. همچنین، بازی در سریال نمایش خانگی “سیاوش” و سریال تلویزیونی “نفس” به کارگردانی جلیل سامان از دیگر آثار مهم او به شمار میروند. حضور در فیلم تجربی و متفاوت “ماهی و گربه” به کارگردانی شهرام مکری نیز نشان از تنوع انتخابهای او در عرصه بازیگری دارد. این حضور در آثار متنوع و همکاری با کارگردانان مطرح، جایگاه او را به عنوان یک بازیگر توانمند و باسابقه در سینما و تلویزیون ایران تثبیت کرده است.
جوایز و افتخارات خسرو شهراز
خسرو شهراز در طول دوران فعالیت هنری خود، موفق به کسب جوایز و افتخارات متعددی شده است که نشان از تقدیر از هنر و تواناییهای او در عرصه هنرهای نمایشی دارد:
- جایزهٔ جشنوارهٔ بینالمللی تئاتر فجر برای برترین بازیگری مرد – در بخش بینالملل برای بازی در نمایش «الیور توئیست» در سال 1393.
- دریافت جایزه اول بازیگری نمایشهای رادیویی از دومین جشنواره تولیدات مراکز صدا و سیما زیبا کنار.
- دریافت جایزه اول بازیگری از دومین جشنواره تولیدات مراکز صدا و سیما زیبا کنار برای فیلم “خون صلح”.
- دریافت جایزه اول بازیگری از سومین جشنواره استانی دفاع مقدس کرمانشاه برای نمایش “شبی برای بودن”.
- دریافت جایزه اول بازیگری و انتخاب ویژه از هشتمین جشنواره استانی کرمانشاه برای نمایش “غریبانه”.
- دریافت جایزه اول بازیگری و انتخاب ویژه از هشتمین جشنواره منطقهای تبریز برای نمایش “غریبانه”.
این جوایز، به ویژه جایزه بینالمللی تئاتر فجر، نشان از تسلط و توانایی خسرو شهراز در هنرهای نمایشی مختلف، از جمله تئاتر و نمایشهای رادیویی دارد.
مصاحبهها و مقالات خسرو شهراز
خسرو شهراز در مصاحبهها و مقالات مختلف، دیدگاهها و تجربیات خود را در مورد بازیگری و هنر به اشتراک گذاشته است.
-
دیدگاه درباره بازیگری: شهراز بازیگری را یک دریچه بیپایان میداند که هزاران در را به سوی دنیای درون انسان میگشاید. او معتقد است که نظم، انضباط و جدیت، به ویژه در زمان تمرین، از ارکان اصلی موفقیت در این حرفه است. شهراز همواره به دنبال ایفای نقشهای متفاوت و چندوجهی بوده و از بازی در نقشهای ساده و یکنواخت پرهیز کرده است. او حتی در نقشهای کوچک نیز تلاش میکند تا با افزودن جزئیات، آنها را از سادگی دور کند و چالشهای موجود در ایفای نقش را لذتبخش میداند. این هنرمند همواره در تلاش بوده تا با دیدن، مطالعه کردن و همذاتپنداری با شخصیتها، خود را برای ایفای نقشهای گوناگون آماده کند.
-
تفاوت بازیگری در تئاتر و سینما: از نظر خسرو شهراز، بازیگری در تئاتر و سینما دو مقوله جداگانه و غیرقابل مقایسه هستند. او تئاتر را هنری زنده و بدون فرصت اشتباه میداند که نیازمند تمرکز و تسلط بیشتری است. در مقابل، سینما امکان تکرار و استفاده از ترفندهای تصویری را فراهم میکند. حضور و ماندگاری در صحنه تئاتر برای شهراز بسیار دشوار و نیازمند توانایی خاصی است.
-
وضعیت تئاتر: شهراز با ابراز نارضایتی از وضعیت کنونی تئاتر، معتقد است که این هنر نیازمند نظم، حمایت دولتی و توجه به استعدادهای واقعی است. او از ورود افراد غیرحرفهای و تأثیر روابط شخصی در این عرصه ناخرسند است و معتقد است تئاتر سالهاست که نظم خود را از دست داده است. او همچنین از کمتوجهی دولت به تئاتر و فرهنگ ایران انتقاد میکند.
-
تجربه بازی در سریال گاندو: خسرو شهراز از تجربه بازی در نقش بازجو در سریال “گاندو” ابراز رضایت کرده و آن را نقشی متفاوت و جذاب در کارنامه خود دانسته است. او این شخصیت را یک بازجوی مقتدر و با نفوذ توصیف کرده که بدون نیاز به توسل به خشونت، اقتدار خود را به نمایش میگذارد.
-
توصیه به بازیگران جوان: شهراز به هنرمندان جوان تئاتر توصیه میکند که در روند تولید آثار خود عجله نکنند و با صبر و حوصله به خلق آثار باکیفیت بپردازند. او نسل جوان تئاتر را نوآور و دارای پتانسیل بالا میداند.
در مورد فیلم “چ”، شهراز آن را تجربهای پر از خاطره و همکاری با کارگردان قابل احترام ابراهیم حاتمی کیا توصیف کرده است. او همچنین به همکاریهای خود با کارگردانان مختلف اشاره کرده و از تجربه کار با گروههای تئاتری نظیر گروه “وَ ناگهان” و کارگردانانی چون محمد میرعلیاکبری و روزبه حسینی به نیکی یاد کرده است.
صفحات رسمی خسرو شهراز در شبکههای اجتماعی
بررسی منابع موجود نشان میدهد که اطلاعات دقیقی درباره صفحات رسمی خسرو شهراز در شبکههای اجتماعی در دسترس نیست. با این حال، وبسایت منظوم که به طور خودکار صفحات اینستاگرام هنرمندان را بهروزرسانی میکند، صفحهای را به نام خسرو شهراز اختصاص داده است. این نشان میدهد که احتمالاً این هنرمند فعالیتهایی در اینستاگرام دارد، اگرچه صفحه رسمی و تأییدشدهای از سوی او در سایر شبکههای اجتماعی یافت نشده است.