کیومرث پوراحمد یکی از کارگردانان مطرح کشورمان بود که در سال ۱۴۰۲ درگذشت. به مناسبت بازپخش یکی از پربیننده ترین سریال های ساخته کیومرث پوراحمد، قصه های مجید، در این نوشته از دیبامگ در مورد بیوگرافی او و کارنامه کاری اش بیشتر می خوانید.
بیوگرافی کیومرث پوراحمد
کیومرث پوراحمد (۲۵ آذر ۱۳۲۸ – ۱۶ فروردین ۱۴۰۲) فیلمساز و نویسندهٔ ایرانی بود. او یکی از فیلمسازان نسل پس از انقلاب ۱۳۵۷ بود که در دهههای ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۰ چندین فیلم و سریال ساخت. او در اواخر دههٔ ۱۳۶۰ مجموعهٔ تلویزیونی قصههای مجید را بر پایه داستانی به همین نام از هوشنگ مرادی کرمانی کارگردانی کرد. او برای فیلم خواهران غریب (۱۳۷۴) برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر شد. برای اتوبوس شب (۱۳۸۵) نیز جوایزی کسب کرد. کیومرث پوراحمد در ۱۶ فروردین ۱۴۰۲ در ۷۳ سالگی جان باخت.
زندگی
کیومرث پوراحمد در ۲۵ آذر ۱۳۲۸ در نجفآباد اصفهان زاده شد. مادرش پرویندخت یزدانیان در مجموعهٔ تلویزیونی قصههای مجید حضور داشت. کیومرث پوراحمد با مهرانه ربّی ازدواج کرد. دختر آنها مریم پوراحمد نیز در فیلم شب یلدا به ایفای نقش پرداخته است. پوراحمد زندگینامهٔ خود را در کتابی تحت عنوان کودکی نیمهتمام منتشر کرد.
او کارش را با نقدنویسی آغاز کرد و از ۱۳۵۳با دستیاری در مجموعه تلویزیونی آتش بدون دود وارد سینما شد. فیلم شب یلدا الهام گرفته از زندگی خود اوست. پوراحمد شرح حال خود را در کتابی تحت عنوان کودکی نیمه تمام منتشر کرده است.
کارنامه کاری
سال | نام اثر | کارگردان | نویسنده | بازیگر | تهیهکننده | توضیحات |
۱۴۰۱ | ویلای ساحلی | آری | سینمایی | |||
۱۴۰۱ | پرونده باز است | آری | آری | سینمایی | ||
۱۴۰۰ | نگهبان شب | آری | سینمایی | |||
۱۳۹۷ | تیغ و ترمه | آری | آری | سینمایی | ||
۱۳۹۷ | جمشیدیه | آری | سینمایی | |||
۱۳۹۶ | رضا | آری | سینمایی | |||
۱۳۹۴ | کفشهایم کو؟ | آری | آری | سینمایی | ||
۱۳۹۲ | ۵۰ قدم آخر | آری | آری | سینمایی | ||
۱۳۸۸–۸۹ | پرانتز باز | آری | آری | مجموعهٔ تلویزیونی | ||
۱۳۸۶ | برج | آری | ||||
۱۳۸۵ | اتوبوس شب | آری | آری | سینمایی | ||
۱۳۸۴ | نوک برج | آری | ||||
۱۳۸۳ | گل یخ | آری | آری | |||
۱۳۸۰ | شب یلدا | آری | آری | |||
۱۳۷۵–۷۶ | سرنخ | آری | آری | آری | مجموعهٔ تلویزیونی | |
۱۳۷۴ | خواهران غریب | آری | آری | آری | سینمایی | |
۱۳۷۳ | به خاطر هانیه | آری | آری | |||
۱۳۷۲ | نان و شعر | آری | آری | |||
۱۳۷۱ | سفرنامهٔ شیراز | آری | آری | آری | ||
صبح روز بعد | آری | آری | آری | |||
۱۳۷۰ | شرم | آری | آری | آری | آری | |
۱۳۶۹–۷۰ | قصههای مجید | آری | آری | آری | مجموعهٔ تلویزیونی | |
۱۳۶۸ | شکار خاموش | آری | آری | سینمایی | ||
۱۳۶۷ | لنگرگاه | آری | آری | |||
۱۳۶۶ | گاویار | آری | آری | |||
شکوه زندگی | آری | |||||
۱۳۶۵ | آلبوم تمبر | آری | آری | آری | ||
۱۳۶۳ | بیبی چلچله | آری | آری | |||
تاتوره | آری | آری | ||||
۱۳۶۱ | باران | آری | آری | |||
۱۳۶۰ | تابستان سال آینده | آری | مجموعهٔ تلویزیونی | |||
۱۳۵۷ | قصه خیابان دراز | آری | سینمایی |
در سال ۱۳۹۴ فیلم مستندی دربارهٔ زندگی پوراحمد به نام به خاطر کیومرث به کارگردانی مازیار هاشمی ساخته شد.
جایزهها
- برندهٔ جایزهٔ ویژه و لوح تقدیر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای فیلم به خاطر هانیه
- برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنوارهٔ فیلم فجر برای فیلم خواهران غریب
- برندهٔ جایزهٔ بهترین کارگردانی جشنوارهٔ فیلم پنانگ برای فیلم خواهران غریب
- برندهٔ تندیس بهترین فیلم جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران برای فیلم شب یلدا
- برندهٔ تندیس بهترین کارگردانی و تندیس بهترین فیلمنامه جشن خانهٔ سینما برای فیلم اتوبوس شب
- برندهٔ جایزهٔ بزرگ هیئت داوران جوایز آسیا پاسیفیک برای فیلم اتوبوس شب
- نامزد جایزهٔ صفحه نمایش آسیا و اقیانوسیه جوایز آسیا پاسیفیک برای فیلم اتوبوس شب
- نامزد جایزهٔ لینو بروکا جشنوارهٔ بینالمللی فیلم مانیل برای فیلم اتوبوس شب
- برندهٔ جایزهٔ پروانهٔ زرین بهترین کارگردانی جشنوارهٔ بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان برای فیلم اتوبوس شب
- برندهٔ جایزهٔ بهترین کارگردانی جشنوارهٔ بینالمللی فیلم خروس طلایی برای فیلم اتوبوس شب
- برندهٔ جایزهٔ ویژهٔ بهترین فیلمنامهٔ جشنوارهٔ بینالمللی فیلم رشد برای فیلم صبح روز بعد
مرگ
پوراحمد ۱۶ فرودین ۱۴۰۲ در بندر انزلی درگذشت. خبرگزاریهای رسمی جمهوری اسلامی ایران بهنقل از خانواده پوراحمد اعلام کردند که او بر اثر ایست قلبی درگذشته است. اما مجله فیلم امروز به سردبیری هوشنگ گلمکانی دلیل مرگ او را خودکشی اعلام کرد. همچنین رسانههای ایران گزارش دادند پوراحمد پیش از مرگ هشت صفحه یادداشت نوشته که در اختیار نیروی انتظامی است. دادستان عمومی و انقلاب استان گیلان نیز اعلام کرد که بر پایه بررسیهای اولیه، مرگ وی به علت خودکشی بوده است.
مشکوک بودن مرگ
کانون کارگردانان در بیانیهای گفت: «پوراحمد کارگردانی عصیانگر بود نه افسرده، معترض بود نه ناامید و بیش از خویش نگران آینده سینمای ایران بود» دویچه وله مرگ وی را مشکوک دانست. پگاه پوراحمد، دختر کیومرث پوراحمد نیز دربارهٔ مرگ پدرش ابراز تردید کرد. خواهر کیومرث پوراحمد همزمان با سالروز درگذشت او در کامنتی در پست اینستاگرام صفحه خانه سینما نوشت: «برادرِ من پایش به جایی گیر نکرد. ولی اول شکنجهاش کردند و بعد جسد بیجانش را به دار آویختند…». دختر کیومرث پوراحمد هم ادعای عمهاش را درست خواند که او با خودکشی، نَمُرده است