زندگی طولانی فرصتی برای کسب معرفت، عبادت، و انجام کارهای نیک است. دعا برای طول عمر در واقع درخواست فرصت بیشتر برای اصلاح، رشد معنوی و انجام وظایف دینی و انسانی است. طلب برکت و عافیت – در دعاها، طول عمر معمولاً همراه با سلامت و عافیت طلب می‌شود، زیرا عمر طولانی بدون سلامتی یا رضایت معنوی چندان ارزشمند نیست.
اگر به دنبال دعایی برای سلامتی و طول عمر خود و خانواده‌تان هستید در ادامه مجرب‌ترین دعاهای موجود را برای شما گردآوری شده است.
انواع دعای طول عمر
دعای طول عمر امام صادق (ع)
مرحوم سیّد طاووس از امام صادق علیه السلام نقل می کنند: به مردی که تقاضای طولانی شدن عمر خود و نزدیکانش را کرده بود فرمودند: این دعا را برای طول عمر با عزت بعد از هر نماز بخوان:
اَلْلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ اَلْلهُمَّ اِنَّ رَسُولَکَ الصّادِقُ الْمُصَدَّقَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ الِهِ قالَ اِنَّکَ قُلْتَ ما تَرَدَّدْتُ فی شَیْءٍ اَنَا فاعِلُهُ کَتَرَدُّدی فی قَبْضِ روحٍ عَبْدِیَ الْمُؤْمِنِ یَکْرَهُ الْمَوْتَ وَ اَکْرَهُ مَسآئَتَهُ اَلْلهُمَّ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعافِیَهَ وَ النَّصْرَ وَ لاتَسُؤْنی فی نَفْسی وَ لا فی اَحَدٍ مِنْ اَحِبَّتی
«خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، خدایا رسول راستگوی تصدیق شده‌ات (درود تو بر او و خاندانش) گفت که تو فرمودی: در هیچ کاری از کارهایم تردید نکرده‌ام همچون تردیدم در گرفتن روح بنده مؤمنم درحالی‌که او مرگ را خوش ندارد و من هم رنجاندن او را خوش ندارم، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و برای ولی‌ات گشایش و عافیت و یاری را نزدیک گردان و درباره خودم و احدی از دوستانم بدی قرار مده.»
و بعد یک یک نزدیکان و دوستان خود را این گونه نام ببر «وَ لا فی فُلانٍ وَ لا فی فُلانٍ …» به جای فلان نام آن ها را ببر. راوی می گوید در اثر استمرار این دعا چنان عمر طولانی یافتیم که از زندگانی خسته شدیم.
دعای طول عمر حضرت داود
یکی از ادعیه افزایش طول عمر که در کتاب شریف مهج الدعوات آمده و منبع آن حضرت داوود (ع) ذکر شده نیز از ادعیه برجسته در این زمینه است. اینطور آمده که ثواب خواندن دعای حضرت داوود (ع) به اندازه‌ای است که نقل شده است که وقتی آن حضرت خدا را بدین گونه حمد و ستایش می‌کرد، خداوند به وی وحی فرستاد که با خواندن این دعا، فرشتگانی را که موکّل بر تو هستند و اعمال تو را ثبت و ضبط می‌کنند، به زحمت انداختی. دعا به این شرح است:
اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ دَائِماً مَعَ دَوَامِكَ، وَ لَكَ الْحَمْدُ بَاقِياً مَعَ بَقَائِكَ، وَ لَكَ الْحَمْدُ خَالِداً مَعَ خُلُودِكَ، وَ لَكَ الْحَمْدُ كَمَا يَنْبَغِي لِكَرَمِ وَجْهِكَ وَ عِزِّ جَلالِكَ، يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَام
«بار الها؛ براستی حمد و سپاس مخصوص توست همان گونه که تو پایدار هستی و حمد و سپاس مخصوص توست و برای توست همان گونه که تو باقی هستی و حمد و سپاس دائمی مخصوص تو همان گونه کرامت برای وجه تو باقی است و بزرگ منش است جلالت تو ای صاحب جلالت و کرامت.»
دعای طول عمر پدر و مادر
از مجرب‌ترین دعای طول عمر پدر و مادر می‌توان به ذکر دلنشین از امام سجاد(ع) برای والدین اشاره کرد که اینطور فرمودند:
اللّهُمّ اشْکُرْ لَهُمَا تَرْبِیَتِی، وَ أَثِبْهُمَا عَلَی تَکْرِمَتِی، وَ احْفَظْ لَهُمَا مَا حَفِظَاهُ مِنّی فِی صِغَرِی. اللّهُمّ وَ مَا مَسّهُمَا مِنّی مِنْ أَذًی، أَوْ خَلَصَ إِلَیْهِمَا عَنّی مِنْ مَکْرُوهٍ، أَوْ ضَاعَ قِبَلِی لَهُمَا مِنْ حَقٍّ فَاجْعَلْهُ حِطّةً لِذُنُوبِهِمَا، وَ عُلُوّاً فِی دَرَجَاتِهِمَا، وَ زِیَادَةً فِی حَسَنَاتِهِمَا، یَا مُبَدّلَ السّیّئَاتِ بِأَضْعَافِهَا مِنَ الْحَسَنَاتِ.
«خدایا! آنان را به پاس پرورش من پاداش ده، و در برابر گرامی داشت من جزا عنایت فرما، و هر چه را در کودکی من نسبت به من منظور داشتند، در حق آنان منظور دار. خدایا ! آنچه از جانب من آزار به ایشان رسیده یا کار ناپسندی از من نسبت به آنها رخ داده، یا حقی که از آنان بر عهده من ضایع شده، همه را موجب ریختن گناهانشان، و بلندی مقامشان و افزونی خوبی هاشان قرار ده.»
همچنین دعای دیگر برای افزایش طول عمر والدین از پيامبر صلي الله عليه و آله آمده است:
اِذا غَضِبَ اللّه ُ تَعالى عَلى اُمَّةٍ ثُمَّ لَمْ يُنزِل بِهَا العَذابَ غَلَت اَسْعارُها وقَصُرَتْ أعْمارُها و لَم يَربَح تُجّارُها و لَم تَزكُ ثِمارُها و لَم تَغْزُر اَنـْهارُها و حُبِسَعَنها اَمطارُها و سُلِّطَ عَلَيْها اَشرارُها
«هرگاه خداوند متعال بر مردمى خشم بگيرد و بر ايشان عذاب نفرستد، اجناس آنهاگران و عمرشان كوتاه مى شود، بازرگانان آنها سود نمى برند، ميوه هايشان سالمنمى ماند، رودخانه هاى آنها پر آب نمى گردد، باران از آنها دريغ مى شود و بَدان آنانبر ايشان مسلّط مى گردند.»[من لايحضره الفقيه، ج ۱، ص ۵۲۴،ح ۱۴۸۹]
دعای طول عمر از بهجت
مرحوم آقاي بهجت (رضوان الله تعالي عليه) مي‌فرمودند اين دعا را برای طول عمر زياد بخوانيد و در نشستی که با امام خامنه‌ای داشتند خواندن آن را به ایشان نیز توصیه کردند به شرح زیر است:
یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِی عَلَی دِینِکَ
ای تغییردهنده‌ی قلب‌ها، قلب مرا بر دین خودت تثبیت کن
دعای طول عمر برای همسر
از مشهورترین روایات برای طولانی عمر همسر این حدیث از حضرت پيامبر صلي الله عليه و آله به این شرح آمده است:
اَرْبَعةٌ تَزيدُ فِى الْعُمْرِ: اَلتَّزويجُ بِالاَ بْكارِ، وَ الاْ غْتِسالُ بِالْماءِ الحارِّ وَالنَّوْمُ عَلَى الْيَسارِ وَاَكْلُ التُّفاحِ بِالاْ سْحارِ؛
ترجمه: چهار چيز، بر عمر مى افزايند: ازدواج با دختران، شستشو با آب گرم، خوابيدن برشانه چپ و خوردن سيب در سحرگاهان.[مواعظ العدديه ، ص ۲۱۱]همچنین پيامبر صلي الله عليه و آله برای طولانی شدن عمر همسر این روایت را آورده‌اند:
مَنْ وَلىَ مِنْ اُمورِ الْمُسْلِمينَ شَيْئا فَحَسُنَتْ سيرَتُهُ رُزِقَ الْهَيْبَةَ فىقُلوبِهِمْ… وَ اِذا عَدَلَ فيهِمْ مُدَّ فى عُمُرِهِ ؛
ترجمه: هر كس اداره بخشى از امور مسلمانان را بر عهده بگيرد و رفتارش خوب باشد،در دل هاى آنان هيبت مى يابد… و اگر در ميان آنان به عدالت رفتار كند، عمرش افزونمى گردد.[ذيل تاريخ بغداد ، ج ۲، ص ۱۳۶، ح ۴۱۹]
دعا برای سلامتی و آرامش
۱. دعای سلامتی و طول عمر صحیفه سجادیه
دعای ۲۳ صحیفه سجادیه را به نام دعای سلامتی و طول عمر می شناسند که شرح آن در ادامه آمده است:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَ اَلْبِسْنى عافِیَتَکَ، وَ جَلِّلْنى عافِیَتَکَ، وَ حَصِّنّى بِعافِیَتِکَ، وَ اَکْرِمْنى بِعافِیَتِکَ، وَ اَغْنِنى بِعافِیَتِکَ، وَ تَصَدَّقْ عَلَىَّ بِعافِیَتِکَ، وَهَبْ لى عافِیَتَکَ، وَ اَفْرِشْنى عافِیَتَکَ، وَاَصْلِحْ لى عافِیَتَکَ، وَ لاتُفَرِّقْ بَیْنى وَ بَیْنَ عافِیَتِکَ فِى الدُّنْیا وَالْاخِرَةِ.
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَ عافِنى عافِیَةً کافِیَةً شافِیَةً عالِیَةً نامِیَةً، عافِیَةً تُوَلِّدُ فى بَدَنِى الْعافِیَةَ، عافِیَةَ الدُّنْیا وَالْاخِرَةِ، وَ امْنُنْ عَلَىَّ بِالصِّحَّةِ وَ الْأَمْنِ وَ السَّلامَةِ فى دینى وَ بَدَنى، وَ الْبَصیرَةِ فى قَلْبى، وَالنَّفاذِ فى اُمُورى، وَ الْخَشْیَةِ لَکَ، وَ الْخَوْفِ مِنْکَ، وَالْقُوَّةِ عَلى ما اَمَرْتَنى بِهِ مِنْ طاعَتِکَ، وَ الْاِجْتِنابِ لِما نَهَیْتَنى عَنْهُ مِنْ مَعْصِیَتِکَ.
اَللَّهُمَّ وَامْنُنْ عَلَىَّ بِالْحَجِّ وَالْعُمْرَةِ، وَ زِیارَةِ قَبْرِ رَسُولِکَ، صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ رَحْمَتُکَ وَ بَرَکاتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلى الِهِ وَ الِ رَسُولِکَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ اَبَداً ما اَبْقَیْتَنى، فى عامى هذا وَفى کُلِّ عامٍ، وَاجْعَلْ ذلِکَ مَقْبُولاً مَشْکُوراً، مَذْکُوراً لَدَیْکَ، مَذْخُوراً عِنْدَکَ، وَ اَنْطِقْ بِحَمْدِکَ وَ شُکْرِکَ وَ ذِکْرِکَ وَ حُسْنِ الثَّنآءِ عَلَیْکَ لِسانى، وَ اشْرَحْ لِمَراشِدِ دینِکَ قَلْبى، وَ اَعِذْنى وَ ذُرِّیَّتى مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ، وَ مِنْ شَرِّ السَّآمَّةِ وَالْهآمَّةِ وَالْعآمَّةِ وَالَّلآمَّةِ، وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ شَیْطانٍ مَریدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ سُلْطانٍ عَنیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ مُتْرَفٍ حَفیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ ضَعیفٍ وَ شَدیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ شَریفٍ وَ وَضیعٍ، وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ صَغیرٍ وَ کَبیرٍ، و مِنْ شَرِّ کُلِّ قَریبٍ وَ بَعیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ مَنْ نَصَبَ لِرَسُولِکَ وَ لِاَهْلِ بَیْتِهِ حَرْباً مِنَ الْجِنِّ وَ الْاِنْسِ، وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ دآبَّةٍ اَنْتَ اخِذٌ بِناصِیَتِها، اِنَّکَ عَلى صِراطٍ مُسْتَقیمٍ.
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَ مَنْ اَرادَنى بِسُوءٍ فَاصْرِفْهُ عَنّى، وَادْحَرْ عَنّى مَکْرَهُ، وَادْرَاْ عَنّى شَرَّهُ، وَ رُدَّ کَیْدَهُ فى نَحْرِهِ، وَاجْعَلْ بَیْنَ یَدَیْهِ سُدّاً حَتّى تُعْمِىَ عَنّى بَصَرَهُ، وَ تُصِمَّ عَنْ ذِکْرى سَمْعَهُ، وَ تُقْفِلَ دُونَ اِخْطارى قَلْبَهُ، وَ تُخْرِسَ عَنّى لِسانَهُ، وَ تَقْمَعَ رَاْسَهُ، وَ تُذِلَّ عِزَّهُ، وَ تَکْسِرَ جَبَرُوتَهُ، وَ تُذِلَّ رَقَبَتَهُ، وَ تَفْسَخَ کِبْرَهُ، وَ تُؤْمِنَنى مِنْ جَمیعِ ضَرِّهِ وَ شَرِّهِ وَ غَمْزِهِ وَ هَمْزِهِ وَ لَمْزِهِ وَ حَسَدِهِ وَ عَداوَتِهِ وَ حَبآئِلِهِ وَ مَصآئِدِهِ وَ رَجْلِهِ وَ خَیْلِهِ، اِنَّکَ عَزیزٌ قَدیرٌ.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست، و خلعت عافیتت را بر من بپوشان، و مرا به عافیتت فرا گیر، و به عافیتت محفوظ دار، و به عافیتت گرامى ساز، و به عافیتت بى نیاز کن، و عافیتت را بر من صدقه کن، و عافیتت را به من ببخش، و عافیتت را برایم بگستران، و عافیتت را بر من شایسته ساز و میان من عافیتت در دنیا و آخرت جدائى میفکن.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست؛ و مرا عافیتى بى نیاز کننده و شفا دهنده ببخش که از دسترس بیماری ها و علت ها بالاتر و در کشاکش عمر رو به فزونى باشد، عافیتى که در بدنم تولید عافیت کند: عافیت در دنیا و آخرت؛ و انعام فرماى بر من به تندرستى، و امنیت، و سلامت دین و بدن، و بصیرت قلب، و پیشرفت در کار، و بیم و هراس از تو، و قدرت بر انجام طاعتى که مرا به آن فرمان داده اى، و اجتناب از معصیتى که مرا از آن نهى فرموده اى.
خدایا انعام فرماى بر من به حج و عمره و زیارت قبر پیمبرت که صلوات و رحمت و برکات تو بر او و بر آل او باد و زیارت قبول آل پیمبرت (که جاودانه بر ایشان سلام باد) مادامى که مرا باقى دارى در این سال و در هر سال دیگر و آن عبادات را پذیرفته و پسندیده و منظور نظر و ذخیره نزد خود قرار ده، و زبان مرا به حمد و شکر و ذکر و ثناى جمیل بر خودت گویا کن، و دلم را براى پذیرفتن مقاصد دین خود منشرح و گشاده ساز، و مرا و فرزندان مرا از شر شیطان رجیم پناه بخش و از شر حشرات گزنده و جانوران زهرناک کشنده و غوغاى عوام و چشم زخم لئام و از شر هر شیطان سرکش جبار و شر سلطان ستمکار و از شر هر ناتوان و هر توانا و از شر هر بلندپایه و فرومایه و از شر هر خرد و بزرگ و از شر هر نزدیک و دور و از شر هر کسى از جن و انس که به جنگ پیمبر تو و اهل بیتش برخاسته، و از شر هر جنبنده اى که مسخر قدرت تو گشته پناه ده. زیرا که تو در سلطنتت پویاى راه حق و عدلى.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست، و هر که را درباره من اندیشه بدى کند از من بگردان، و مکرش را از من بران و شرش را از من دور ساز و تیر نیرنگش به گلوگاهش باز گردان؛ و سدى در برابرش بگذار که چشمش را از دیدن من کور و گوشش را از شنیدن ذکر من کر سازى، و دلش را هنگام خطور یاد من قفل بر نهى، و زبانش را از مصاحبه درباره من لال کنى، و سرش را بکوبى، و عزتش را به ذلت مبدل سازى، و جبروتش را در هم شکنى، و طوق خوارى بر گردنش نهى، و دستگاه کبریائش را بر هم زنى، و مرا از همه ضرر و شر و طعن و غیبت و عیبجوئى و حسد و دشمنى و بند ها و دام ها و پیادگان و سواران او ایمن نمائى. زیرا که تو غالب و بى نهایت قادرى.
۲. دعای سلامتی و طول عمر (بسیار مجرب)
حضرت علی(ع) به کمیل فرمود: «ای کمیل: در برابر هر مشکلی بگو: «لاحول ولاقوّه الاّبالله» خداوند کفایت آن مشکل را میکند و هر زمان نعمتی به تو رسید بگو: «الحمدلله» تا باعث فزونی نعمت شود و هرگاه روزی تو به تأخیر افتاد، «استغفار کن» که باعث گشایش روزی است!»
پس شایسته است در هر زمان، قبل از دعا حم خدا را بگوییم و پس از دعا کردن ذکر لاحول ولاقوّه الاّبالله را گفته و سپس بگویم استغفرالله ربی و اتوب الیه.
۳. دعا برای سلامتی عزیزان
به سندهاى معتبر وارد شده: بیماران خود را با دادن صدقه مداوا کنید.
شیخ شهید براى رفع بیمارى نقل کرده: بر بازوى راست بیمار دست بگذارد، و هفت مرتبه سوره حمد بخواند، و این دعا را قرائت کند:
اَللّهُمَّ اَزِلْ عَنْهُ الْعِلَلَ وَالدّآءَ وَ اَعِدْهُ اِلَى الصِّحَّةِ وَالشِّفآءِ وَ اَمِدَّهُ بِحُسْنِ الْوِقایَةِ وَ رُدَّهُ اِلى حُسْنِ الْعافِیَةِ وَاجْعَلْ ما نالَهُ فى مَرَضِهِ هذا مادَّةً لِحَیوتِهِ وَ کَفّارَةً لِسَیّئِاتِهِ اَللّهُمَّ وَ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
«خدایا بیماری‌ها و درد را از او برطرف کن، و به سلامت و شفا بازگردانش، و به نگهدارى نیکو یارى اش ده، و به خوبى عافیت بازش گردان، و آنچه را در این بیمارى به او رسیده، مایه اى براى زندگى اش، و کفّاره گناهانش قرار ده، خدایا، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست.»
اگر در عافیت او اثر نکرد، سوره حمد را هفتاد مرتبه تکرار کند، ان شاء اللّه تعالى اثر خواهد کرد.
همچنین از حضرت باقر علیه السّلام روایت شده:
هرکس را سوره هاى حمد و قل هو اللّه احد خوب نکند، چیز دیگرى او را خوب نخواهد کرد، و هر بیمارى را این دو سوره شفا مى دهد، از امام صادق علیه السّلام نقل شده: هر مؤمنى که بیمارى یا مرضى داشته باشد، از روى اخلاص بگوید:
وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفآءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنینَ
«و نازل کردیم از قرآن، چیزى که شفا و رحمت براى اهل ایمان استو موضع علّت را مسح کند، حق تعالى او را شفا دهد.»
در جای دیگری از حضرت رضا علیه السّلام روایت شده: براى رفع تمامى امراض بر آنها بخوان:یا مُنْزِلَ الشِّفآءِ وَ مُذْهِبَ الدّآءِ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اَنْزِلْ عَلى وَجَعى الشِّفآءَاى فرو فرستنده شفا، و از میان برنده درد، بر محمّد و خاندانش درود فرست، و بر دردم شفا نازل فرما.
سیّد ابن طاووس هم در کتاب «مهج»، از ابن عباس روایت کرده است: نزد امیر مؤمنان نشسته بودم، شخصى رنگ پریده آمد، و گفت: اى امیر مؤمنان، من همیشه بیمارم، و دردهاى بسیارى دارم، به من دعایى بیاموز، که با آن بر بیماری هایم یارى جویم، فرمود: به تو دعایى مى آموزم، که جبرئیل وقتى حسن و حسین بیمار بودند به پیامبر صلّى اللّه علیه و آله آموخت، و آن دعا این است:
اِلهى کُلَّما اَنْعَمْتَ عَلَىَّ نِعْمَةً قَلَّ لَکَ عِنْدَ‌ها شُکْرى وَ کُلَّمَا ابْتَلَیْتَنى بِبَلِیَّةٍ قَلَّ لَکَ عِنْدَ‌ها صَبْرى فیامَنْ قَلَّ شُکْرى عِنْدَ نِعَمِهِ فَلَمْ یَحْرِمْنى وَ یا مَنْ قَلَّ صَبْرى عِنْدَ بَلائِهِ فَلَمْ یَخْذُلنى وَ یا مَنْ رَانى عَلَى الْمَعاصى فَلَمْ یَفْضَحْنى وَ یا مَنْ رَانى عَلَى الْخَطایا فَلَمْ یُعاقِبْنى عَلَیْ‌ها صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لى ذَنْبى وَ اشْفِنى مِنْ مَرَضى اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَیْئٍ قَدیرٌاى
«معبود من، هر زمان به من نعمت دادى سپاس گزارى ام براى تو در کنار آن نعمت اندک بود، و هر زمان مبتلاى به بلایم نمودى، صبرم براى تو نزد آن اندک بود، اى که شکرم کنار نعمت هایش کم بود، ولى از نعمت محرومم نکرد، و اى که صبرم نزد بلایش اندک بود، ولى مرا وا نگذاشت، و اى که مرا بر گناهان دید، ولى رسوایم نساخت و اى که مرا بر خطا‌ها دید، ولى بر آنها عذابم نکرد، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، و گناهم را بیامرز، و از بیمارى ام شفا ده، به درستى که تو بر هرچیز توانایى.»